UNESCO vừa khẩn cấp công nhận tu viện cổ Saint Hilarion ở Dải Gaza là Di sản Thế giới, đồng thời xếp vào danh sách “Đang bị đe dọa”. Được biết đến là một trong những quần thể tu viện Cơ đốc giáo cổ nhất Trung Đông, địa điểm này đang đối mặt với nguy cơ từ xung đột hiện tại.
UNESCO khẩn cấp công nhận tu viện Saint Hilarion ở Dải Gaza là Di sản Thế giới
UNESCO đã khẩn cấp công nhận tu viện Saint Hilarion ở Dải Gaza là Di sản Thế giới trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Israel, Iran và Lebanon. Quyết định này được đưa ra trong phiên họp thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới, tổ chức tại New Delhi, Ấn Độ vào cuối tháng 7 năm 2024. Tu viện Saint Hilarion, hay còn được gọi là di tích Tell Umm Amer, nằm trên Dải Gaza và có giá trị lịch sử đặc biệt.
Đây là một bước đi khẩn cấp nhằm bảo vệ di sản văn hóa quan trọng trong vùng đang có nguy cơ cao. UNESCO đã sử dụng quy trình đặc biệt để nhanh chóng đưa tu viện vào danh sách Di sản Thế giới, đồng thời xếp hạng địa điểm này vào danh mục “Đang bị đe dọa” để phản ánh sự cấp bách trong việc bảo vệ di tích. Quyết định này không chỉ phản ánh giá trị lịch sử và văn hóa của tu viện mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn các di sản trong các khu vực xung đột.
Tu viện Saint Hilarion được xếp vào danh sách “Đang bị đe dọa” trong phiên họp của Ủy ban Di sản Thế giới
Trong phiên họp thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới diễn ra tại New Delhi vào cuối tháng 7 năm 2024, tu viện Saint Hilarion không chỉ được công nhận là Di sản Thế giới mà còn được xếp vào danh sách “Đang bị đe dọa”. Quyết định này phản ánh sự lo ngại của UNESCO về tình trạng bảo tồn của di tích trong bối cảnh xung đột đang diễn ra tại Dải Gaza.
Việc đưa tu viện vào danh sách “Đang bị đe dọa” là một động thái quan trọng nhằm thu hút sự chú ý và hỗ trợ quốc tế để bảo vệ di sản này khỏi những nguy cơ tiềm tàng. Danh mục này được thiết lập để đánh dấu các địa điểm có nguy cơ cao từ các yếu tố như chiến tranh, thiên tai, ô nhiễm hoặc các vấn đề khác. Đối với tu viện Saint Hilarion, tình hình căng thẳng trong khu vực có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho di tích có giá trị này.
UNESCO hiện đang theo dõi tình hình của tu viện từ xa thông qua hình ảnh vệ tinh để đánh giá mức độ thiệt hại và tình trạng của di tích. Quyết định xếp tu viện vào danh sách “Đang bị đe dọa” cũng đồng nghĩa với việc các quốc gia thành viên của UNESCO có trách nhiệm tăng cường nỗ lực bảo vệ và hỗ trợ cho việc bảo tồn địa điểm này.
Quy trình khẩn cấp và sự đề cử của Palestine cho việc công nhận tu viện
Quy trình khẩn cấp để công nhận tu viện Saint Hilarion được thực hiện theo một thủ tục đặc biệt của Công ước Di sản Thế giới. Thủ tục này cho phép các địa điểm đang bị đe dọa được xem xét nhanh chóng và đưa vào danh sách Di sản Thế giới trong tình huống khẩn cấp. Quy trình yêu cầu phải có sự đề cử từ một thành viên thuộc UNESCO, và Palestine đã chủ động thực hiện bước này vào tháng 6 năm 2024.
Palestine đã đề cử tu viện Saint Hilarion để được công nhận là Di sản Thế giới và đồng thời xếp vào danh sách “Đang bị đe dọa”. Quyết định này được đưa ra dựa trên sự đồng thuận của các thành viên Ủy ban Di sản Thế giới. Động thái này không chỉ nhằm bảo vệ một di tích có giá trị lịch sử lớn mà còn phản ánh sự cấp bách trong việc bảo tồn các địa điểm văn hóa quan trọng trong khu vực đang bị ảnh hưởng bởi xung đột.
Thủ tục khẩn cấp này cho phép UNESCO nhanh chóng ghi danh tu viện vào danh sách Di sản Thế giới để đảm bảo sự bảo vệ cần thiết trước những nguy cơ tiềm ẩn. Đây là một ví dụ điển hình về cách mà các cơ quan quốc tế có thể phối hợp để bảo vệ di sản văn hóa trong các hoàn cảnh khó khăn và khẩn cấp.
Tổng quan về tu viện Saint Hilarion và giá trị lịch sử của di tích
Tu viện Saint Hilarion, tọa lạc tại làng Al Nusaira trên Dải Gaza, là một quần thể tu viện Cơ đốc giáo cổ có niên đại từ thế kỷ IV, được xây dựng bởi Hilarion Đại đế. Đây là một trong những cộng đồng tu viện cổ nhất và lớn nhất ở Trung Đông, mang trong mình giá trị lịch sử và văn hóa vô cùng quan trọng.
Tu viện này từng là trung tâm tôn giáo và học thuật lớn trong thời kỳ đầu của Cơ đốc giáo, với cấu trúc bao gồm năm nhà thờ, một khu phức hợp bể tắm, thánh địa, các tranh ghép hình học và một hầm mộ lớn. Các di tích này không chỉ phản ánh sự phát triển của kiến trúc và nghệ thuật Cơ đốc giáo cổ mà còn chứng minh sự tồn tại và phát triển của một cộng đồng tôn giáo quan trọng trong khu vực.
Tàn tích của tu viện Saint Hilarion hiện nay vẫn còn giữ được nhiều yếu tố đặc trưng của kiến trúc thời kỳ đó, giúp các nhà nghiên cứu và du khách hiểu rõ hơn về lịch sử và sự phát triển của Cơ đốc giáo trong khu vực. Với giá trị lịch sử to lớn và vai trò quan trọng trong nền văn hóa tôn giáo, tu viện Saint Hilarion là một di sản đáng được bảo vệ và gìn giữ cho các thế hệ tương lai.
Nguy cơ từ xung đột hiện tại đối với tu viện và công tác giám sát của UNESCO
Nguy cơ từ xung đột hiện tại ở Dải Gaza đang đặt tu viện Saint Hilarion vào tình trạng nguy hiểm nghiêm trọng. Những căng thẳng và xung đột liên tục trong khu vực có thể gây ra thiệt hại không chỉ cho cơ sở hạ tầng mà còn cho các di tích lịch sử quan trọng như tu viện này. Với tình hình bất ổn và sự gia tăng xung đột, di tích này đối mặt với nguy cơ bị tàn phá, ảnh hưởng đến giá trị lịch sử và văn hóa của nó.
Để đối phó với tình trạng này, UNESCO đã thực hiện các biện pháp giám sát từ xa để theo dõi tình hình của tu viện. Cơ quan này sử dụng hình ảnh vệ tinh để quan sát và đánh giá mức độ thiệt hại có thể xảy ra đối với di tích. Việc giám sát từ xa giúp UNESCO nắm bắt được tình hình hiện tại và đưa ra các biện pháp ứng phó kịp thời nếu cần thiết.
Hiện tại, UNESCO chưa xác định được mức độ thiệt hại cụ thể đối với tu viện Saint Hilarion, nhưng việc theo dõi liên tục là cần thiết để đảm bảo rằng bất kỳ thiệt hại nào cũng có thể được xử lý nhanh chóng và hiệu quả. Công tác giám sát này không chỉ giúp bảo vệ di tích mà còn phản ánh sự quan tâm và cam kết của cộng đồng quốc tế trong việc bảo tồn các di sản văn hóa quan trọng trong các khu vực xung đột.
Trách nhiệm của các quốc gia thành viên UNESCO trong việc bảo vệ Di sản Thế giới đang bị đe dọa
Khi một địa điểm được ghi danh là Di sản Thế giới và đồng thời xếp vào danh sách “Đang bị đe dọa”, các quốc gia thành viên của UNESCO có trách nhiệm quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì giá trị của di sản đó. Trách nhiệm này được quy định trong Công ước Di sản Thế giới, được thông qua vào năm 1972, nhằm đảm bảo rằng các di sản văn hóa và thiên nhiên có giá trị toàn cầu được bảo vệ khỏi những nguy cơ tiềm ẩn.
Các quốc gia thành viên cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cụ thể để tránh gây hại trực tiếp hoặc gián tiếp cho các địa điểm này. Điều này bao gồm việc hợp tác chặt chẽ với UNESCO và các tổ chức quốc tế khác để đảm bảo sự bảo tồn hiệu quả. Họ cũng phải cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nếu cần thiết, để giúp các địa phương duy trì và phục hồi di sản, đồng thời phối hợp để giảm thiểu ảnh hưởng từ các yếu tố đe dọa như xung đột, thiên tai hoặc ô nhiễm.
Ngoài ra, các quốc gia thành viên còn phải thông báo về tình trạng của các di sản mà họ chịu trách nhiệm bảo vệ và thực hiện các chiến lược quản lý bền vững. Sự hợp tác quốc tế và cam kết mạnh mẽ của các quốc gia thành viên là cần thiết để đảm bảo rằng các di sản thế giới, đặc biệt là những địa điểm đang bị đe dọa, được bảo vệ và duy trì cho các thế hệ tương lai.
Tình trạng của các địa điểm Di sản Thế giới đang bị đe dọa và hỗ trợ kỹ thuật, tài chính từ UNESCO
Tình trạng của các địa điểm Di sản Thế giới đang bị đe dọa là một vấn đề nghiêm trọng và cần được quan tâm đặc biệt từ cộng đồng quốc tế. Các địa điểm này thường đối mặt với những nguy cơ từ xung đột, thiên tai, ô nhiễm, du lịch quá tải, và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự tồn tại và giá trị của chúng. Để đối phó với những thách thức này, UNESCO đã thiết lập danh sách “Đang bị đe dọa” để ghi nhận và tập trung nỗ lực bảo vệ các địa điểm này.
UNESCO không chỉ giám sát tình hình của các di sản đang bị đe dọa mà còn cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cần thiết để bảo tồn và phục hồi. Sự hỗ trợ này bao gồm việc cung cấp các chuyên gia tư vấn về bảo tồn, tài trợ cho các dự án khôi phục, và cung cấp các nguồn lực khác để giúp các địa phương duy trì di sản của họ. UNESCO làm việc chặt chẽ với các quốc gia thành viên và các tổ chức quốc tế khác để triển khai các biện pháp bảo vệ hiệu quả.
Hỗ trợ kỹ thuật từ UNESCO có thể bao gồm việc đánh giá tình trạng hiện tại của các di tích, tư vấn về các phương pháp bảo tồn phù hợp, và hỗ trợ trong việc lập kế hoạch bảo trì. Hỗ trợ tài chính có thể được sử dụng để thực hiện các dự án phục hồi, cải thiện cơ sở hạ tầng bảo vệ, và tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ di sản.
Qua đó, sự hỗ trợ từ UNESCO là rất quan trọng trong việc đảm bảo rằng các di sản thế giới, đặc biệt là những địa điểm đang bị đe dọa, được bảo vệ và duy trì một cách bền vững. Công tác này không chỉ giúp bảo tồn giá trị văn hóa và lịch sử của di sản mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của các cộng đồng xung quanh.
Các chủ đề liên quan: Iran , Israel , Gaza , Lebanon , tu viện Saint Hilarion
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng