Hội chứng Guillain-Barré (GBS) là một bệnh lý nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh ngoại biên, và có thể dẫn đến triệu chứng yếu cơ, tê bì và thậm chí suy hô hấp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị cùng với những biện pháp phòng ngừa liên quan đến hội chứng này, nhằm nâng cao nhận thức và giúp người bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
1. Hội chứng Guillain-Barré là gì?
Hội chứng Guillain-Barré (GBS) là một rối loạn hệ thống miễn dịch hiếm gặp, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm các dây thần kinh ngoại biên của cơ thể. Tình trạng này dẫn đến viêm và tổn thương lớp bảo vệ, làm gián đoạn tín hiệu thần kinh, gây ra triệu chứng yếu cơ, tê bì và có thể dẫn đến nguy cơ suy hô hấp nghiêm trọng.
2. Nguyên nhân gây ra hội chứng Guillain-Barré
Nguyên nhân chính xác của hội chứng Guillain-Barré vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy một số yếu tố có thể kích thích sự phát triển của bệnh, bao gồm:
- Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, và đặc biệt là vi khuẩn Campylobacter jejuni – tác nhân hàng đầu gây viêm dạ dày ruột.
- Các bệnh lý nền như Covid-19, virus cúm có thể tăng nguy cơ mắc GBS.
- Phẫu thuật hoặc can thiệp y khoa gần đây.
- Đối tượng trẻ và người già, đặc biệt những người có hệ miễn dịch yếu.
3. Triệu chứng điển hình của hội chứng Guillain-Barré
Triệu chứng của hội chứng Guillain-Barré thường phát triển từ nhẹ đến nặng và có thể tiến triển nhanh chóng trong vài giờ hoặc vài ngày:
- Tê bì, ngứa ran ở đầu ngón tay, ngón chân.
- Yếu cơ dần dần xuất hiện, thường bắt đầu từ chân trở lên.
- Khó đi lại, thậm chí khả năng nuốt và nói cũng bị ảnh hưởng.
- Đau lưng và đau cơ, mất phản xạ.
- Nghiêm trọng hơn, có thể gây rối loạn hô hấp.
4. Các phương pháp điều trị hiệu quả hiện nay
Mặc dù hiện tại không có phương pháp điều trị đặc hiệu để chữa khỏi hoàn toàn hội chứng Guillain-Barré, các phương pháp điều trị hiện đại và truyền thống có thể giúp kiểm soát bệnh và thúc đẩy phục hồi:
- Liệu pháp miễn dịch:
- Truyền tĩnh mạch Immunoglobulin (IVIG): Giúp ngăn chặn tác động của kháng thể tự miễn.
- Lọc huyết tương (Plasmapheresis): Loại bỏ các kháng thể gây bệnh từ cơ thể.
- Vật lý trị liệu: Hỗ trợ người bệnh lấy lại sức mạnh cơ bắp và cải thiện chức năng vận động.
- Y học cổ truyền và Đông y: Châm cứu, thủy châm và các phương thuốc có thể giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.
5. Phòng ngừa hội chứng Guillain-Barré: Biện pháp và lưu ý
Mặc dù không có biện pháp phòng ngừa cụ thể cho hội chứng Guillain-Barré, nhưng có thể giảm nguy cơ qua các cách sau:
- Đảm bảo hệ miễn dịch khỏe mạnh thông qua ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tập thể dục thường xuyên.
- Tiêm chủng đầy đủ để tránh các bệnh nhiễm trùng liên quan.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên.
- Chăm sóc và điều trị triệt để các bệnh nhiễm trùng cần thiết.
Nếu có triệu chứng nghi ngờ hội chứng Guillain-Barré, người bệnh nên đi khám tại bệnh viện ngay lập tức, chẳng hạn như Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, để được bác sĩ chuyên khoa như Bác sĩ Âu Văn Khê tư vấn và điều trị kịp thời.
