Phát hiện di cốt người tiền sử tại huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An không chỉ mang lại những hiểu biết mới về nền văn hóa Quỳnh Văn mà còn mở ra triển vọng nghiên cứu sâu rộng về cách sống, thói quen và hoạt động của cư dân tiền sử. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong khảo cổ học Việt Nam, giúp chúng ta nối kết quá khứ với hiện tại và bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu cho thế hệ tương lai.
1. Tầm quan trọng của phát hiện di cốt người tiền sử ở Quỳnh Lưu
Việc phát hiện 9 di cốt người tiền sử tại huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An là một sự kiện quan trọng trong lĩnh vực khảo cổ học. Các di cốt này thuộc về nền văn hóa Quỳnh Văn, đại diện cho một thời kỳ quan trọng trong lịch sử nhân loại. Phát hiện này không chỉ bổ sung thêm kiến thức về các cư dân tiền sử mà còn mở ra cánh cửa nghiên cứu mới về lối sống, thói quen và hoạt động hàng ngày của họ.
2. Câu chuyện về nền văn hóa Quỳnh Văn và cư dân tiền sử
Văn hóa Quỳnh Văn phát triển khoảng 4.000 – 6.000 năm trước, gắn liền với các khu vực vùng đồng bằng ven biển của tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Các yếu tố như khí hậu, địa hình đã ảnh hưởng đến sự phát triển của nền văn hóa này. Cư dân thời kỳ này chủ yếu sống bằng nghề săn bắt và hái lượm, với sự tồn tại của nhiều công cụ đá và đồ gốm, cho thấy họ có mối liên hệ chặt chẽ với thiên nhiên, đặc biệt là các hải sản xung quanh.
3. Quy trình khai quật và công tác nghiên cứu di tích khảo cổ
Cuộc khai quật diễn ra dưới sự phối hợp giữa Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cùng các chuyên gia quốc tế từ Đại học Quốc gia Australia. Hai hố khai quật với tổng diện tích 18 m² đã được nhóm khảo cổ tiến hành, và dưới độ sâu 3 m, họ đã phát hiện ra 9 bộ di cốt người tiền sử. Các di cốt này nằm cách nhau khoảng 50 cm và được táng theo tư thế bó gối, cho thấy những nét văn hóa chôn cất đặc trưng của “nền văn hóa Quỳnh Văn”.
4. Các hiện vật tìm thấy tại hiện trường và ý nghĩa của chúng
Bên cạnh các di cốt người tiền sử, nhóm khảo cổ còn phát hiện nhiều hiện vật quan trọng khác như trang sức bằng vỏ nhuyễn thể, các mảnh bếp, công cụ đá, và rìu, cho thấy sự phong phú trong đời sống của cư dân tại đây. Các hiện vật này không chỉ phản ánh nền văn hóa vật chất của họ mà còn là tài liệu quý giá để nghiên cứu về lối sống và hoạt động sản xuất thực phẩm của cư dân tiền sử thuộc nền văn hóa này.
5. Kế hoạch nghiên cứu và bảo tồn di sản văn hóa Quỳnh Văn
Để hiểu rõ hơn về nền văn hóa Quỳnh Văn, các chuyên gia sẽ tiếp tục thực hiện nghiên cứu thông qua phương pháp carbon phóng xạ nhằm xác định niên đại chính xác của các di cốt và hiện vật tìm thấy. Sau khi có kết quả từ các cuộc nghiên cứu, dự kiến sẽ tiến hành một đợt khai quật quy mô lớn hơn nhằm khám phá thêm các di tích khảo cổ và góp phần vào việc bảo tồn di sản văn hóa tại khu vực này. Bảo tàng tỉnh Nghệ An cũng sẽ vào cuộc để trưng bày và quảng bá các văn hóa đặc sắc mà nền văn hóa Quỳnh Văn để lại cho hậu thế.
