Y tế
Bệnh Lao vú là gì?
Bệnh lao vú là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng ít được chú ý hơn so với lao phổi, do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Bệnh thường ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là những người đang cho con bú. Việc hiểu biết về bệnh lao vú, từ nguyên nhân, triệu chứng, cho đến các biện pháp phòng ngừa và điều trị là vô cùng cần thiết để nâng cao nhận thức và bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như cộng đồng.
1. Giới thiệu về bệnh lao vú
Bệnh lao vú, một dạng lao ngoài phổi do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, thường xảy ra khi vi khuẩn này xâm nhập vào mô tuyến vú. Bệnh này ít phổ biến hơn so với bệnh lao phổi nhưng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là những người đang cho con bú, là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh này. Những trường hợp ở nam giới cũng được ghi nhận, mặc dù tỉ lệ rất thấp, khoảng 4%.
2. Nguyên nhân gây bệnh lao vú
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh lao vú là do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn này là loại vi khuẩn kháng acid và hiếu khí, cần nhiều oxy để phát triển. Chúng có thể xâm nhập vào mô tuyến vú thông qua nhiều cơ chế khác nhau, bao gồm:
- Trực tiếp thông qua các vết trầy xước trên da hoặc lỗ mở của ống dẫn sữa.
- Gián tiếp từ các ổ lao khác trong cơ thể, như lao phổi hoặc lao cột sống, thông qua đường máu hoặc bạch huyết.
3. Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết bệnh lao vú
Các triệu chứng của bệnh lao vú bao gồm cả triệu chứng toàn thân và tại vùng vú. Phổ biến nhất là:
- Sốt nhẹ, thường kéo dài trong nhiều ngày.
- Mệt mỏi, ăn không ngon miệng, sụt cân.
- Nổi hạch ở các vùng lân cận như hạch nách, hạch cổ.
- Đau vú, đặc biệt là khi sờ hoặc mặc áo bó sát.
- Có thể thấy khối u mềm hoặc xơ cứng tại vú, dễ bị nhầm lẫn với áp xe vú.
4. Đường lây truyền của vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis
Vi khuẩn gây bệnh lao vú có thể lây truyền qua các đường sau:
- Đường máu: Vi khuẩn từ phổi xâm nhập vào máu và đến vú.
- Đường bạch huyết: Vi khuẩn từ các ổ lao khác như lao hạch đến vú qua đường bạch huyết.
- Đường trực tiếp: Xâm nhập vào mô vú thông qua vết thương da.
5. Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh lao vú
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao vú gồm:
- Sống ở vùng có tỷ lệ bệnh lao cao.
- Tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh lao.
- Có tiền sử bản thân mắc phải lao.
- Phụ nữ trong giai đoạn cho con bú.
- Tình trạng dinh dưỡng kém hoặc sức đề kháng yếu.
6. Chẩn đoán bệnh lao vú hiệu quả
Việc chẩn đoán bệnh lao vú rất quan trọng, do triệu chứng có thể dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như ung thư hoặc viêm vú:
- Hút dịch từ ổ áp xe và soi tươi để tìm vi khuẩn.
- Nuôi cấy Mycobacterium tuberculosis và xét nghiệm PCR.
- Siêu âm vú để xác định tổn thương.
- Xquang ngực để phát hiện các tổn thương ở phổi.
7. Phòng ngừa bệnh lao vú
Để phòng ngừa bệnh lao vú, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý để bảo vệ sức khỏe.
- Thường xuyên tập luyện thể thao để tăng cường sức đề kháng.
- Giữ vệ sinh môi trường sống và thực hiện tự khám vú định kỳ.
- Tiêm chủng lao cho trẻ sơ sinh theo quy định.
8. Điều trị bệnh lao vú: Phân loại và phương pháp
Phương pháp điều trị bệnh lao vú bao gồm:
- Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc kháng lao, thời gian điều trị khoảng 8-9 tháng.
- Điều trị ngoại khoa: Thực hiện phẫu thuật nếu cần thiết để xử lý ổ dịch và thoát dịch.
Bệnh nhân cần tái khám thường xuyên để theo dõi tình trạng sức khỏe và các tác dụng phụ có thể xuất hiện do thuốc điều trị.
Các chủ đề liên quan: Lao vú , Mycobacterium tuberculosis , Lao ngoài phổi , Phụ nữ sinh đẻ , Lao phổi , Lao vú nguyên phát , Lao vú thứ phát , Triệu chứng lao vú , Chẩn đoán lao vú , Điều trị lao vú
Tác giả: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
