Y tế
Bệnh Thiểu ối là gì?
Thiểu ối là một tình trạng nghiêm trọng trong thai kỳ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Với sự hiểu biết về vai trò của nước ối và nguyên nhân gây ra thiểu ối, bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và các biện pháp phòng ngừa nhằm đảm bảo an toàn cho các bà mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ.
1. Tổng Quan Về Thiểu Ối và Vai Trò Của Nước Ối
Thiểu ối là tình trạng lượng nước ối bao quanh thai nhi ít hơn mức cần thiết, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của mẹ và thai nhi. Nước ối không chỉ giữ cho thai nhi có một môi trường an toàn mà còn cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết, giữ ấm và bảo vệ thai nhi khỏi chấn thương bên ngoài.
Trong suốt thai kỳ, nước ối phát triển chủ yếu từ nước tiểu của thai nhi. Chỉ số lượng nước ối thường được đánh giá bằng chỉ số AFI (Amniotic Fluid Index). Khi AFI nhỏ hơn 5 cm, điều này cho thấy tình trạng thiểu ối, có thể gây ra nhiều rủi ro như thiểu sản phổi và chèn ép dây rốn.
2. Nguyên Nhân Gây Ra Bệnh Thiểu Ối
Có nhiều nguyên nhân gây ra thiểu ối, có thể phân loại thành 3 nhóm chính:
- Nguyên nhân từ mẹ: Một số bệnh lý như tăng huyết áp, tiền sản giật, và bệnh lý gan thận có thể làm giảm sức sản xuất nước ối của mẹ bầu.
- Nguyên nhân từ thai: Các bất thường nhiễm sắc thể, dị tật bẩm sinh về hệ niệu hoặc tiêu hóa, và thai chậm phát triển cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến thiểu ối.
- Nguyên nhân từ phần phụ của thai: Vỡ ối non, nhồi máu bánh rau, hoặc hội chứng truyền máu giữa các thai nhi trong trường hợp đa thai.
Điều quan trọng là mẹ bầu cần được theo dõi chặt chẽ trong thời ứng kỳ để phát hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
3. Triệu Chứng và Dấu Hiệu Nhận Biết Thiểu Ối
Triệu chứng thiểu ối có thể nghèo nàn, thường được phát hiện qua siêu âm định kỳ:
- Bụng không tăng kích thước tương ứng với tuổi thai.
- Giảm cử động của thai nhi.
- Các phần của thai nhi có thể sờ thấy ngay sát lớp da bụng.
Siêu âm sẽ cho biết chỉ số AFI để xác định tình trạng thiểu ối, nếu chỉ số này dưới 5 cm thì khẳng định có thiểu ối, từ 3 cm trở xuống là dấu hiệu cạn ối, rất nguy hiểm.
4. Các Biện Pháp Chẩn Đoán và Theo Dõi
Quá trình chẩn đoán thiểu ối thường dựa vào:
- Khám lâm sàng để nhận biết các dấu hiệu bất thường.
- Siêu âm định kỳ để đo đạc chỉ số nước ối và qua đó phát hiện các bất thường của thai nhi.
- Thăm dò chỉ số AFI để xác định rõ tình trạng nước ối.
Phụ thuộc vào kết quả siêu âm và tình trạng lâm sàng, bác sĩ sẽ có các biện pháp can thiệp phù hợp nhằm đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
5. Phương Pháp Điều Trị và Kế Hoạch Phòng Ngừa Thiểu Ối
Điều trị thiểu ối cần phải căn cứ vào nguyên nhân gây ra. Các biện pháp có thể được áp dụng như:
- Điều trị theo nguyên nhân: Ví dụ, mẹ bầu có bệnh lý cần phải được điều trị kịp thời để khôi phục lượng nước ối.
- Tiến hành truyền dịch nếu cần thiết để nâng cao thể tích nước ối.
- Siêu âm thường xuyên và theo dõi cẩn thận để có thể can thiệp kịp thời nếu tình trạng trở nặng.
Đối với phòng ngừa, mẹ bầu nên duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, uống đủ nước,-trung bình từ 2-3 lít mỗi ngày, và thực hiện khám thai định kỳ theo yêu cầu của bác sĩ để kịp thời phát hiện và xử lý các tình trạng liên quan đến thiểu ối.
Các chủ đề liên quan: Thiểu ối , Nước ối , Tiền sản giật , Dị tật bẩm sinh , Tăng huyết áp , Chậm phát triển thai , Song thai , Siêu âm thai , Kích thích phổi , Chấm dứt thai kỳ
Tác giả: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
