Carlos Salinas de Gortari, Tổng thống thứ 53 của Mexico, giữ một vị trí quan trọng trong lịch sử chính trị của đất nước trong giai đoạn từ 1988 đến 1994. Với nền tảng giáo dục xuất sắc và sự nghiệp chính trị nổi bật, ông đã dẫn dắt Mexico trải qua những cải cách kinh tế tân tự do, cũng như những cuộc bầu cử gây tranh cãi. Bài viết sẽ khám phá tiểu sử, sự nghiệp và các chính sách của ông, cùng với những tác động lâu dài mà các quyết định này đã để lại cho Mexico.
1. Carlos Salinas de Gortari: Tiểu sử và nền tảng
Carlos Salinas de Gortari sinh ngày 3 tháng 4 năm 1948 tại Thành phố Mexico. Ông là con trai của Raúl Salinas Lozano, một nhà kinh tế và chính khách, đã giữ vị trí bộ trưởng trong chính phủ. Salinas theo học ngành kinh tế tại Đại học Tự trị Quốc gia Mexico và sau đó lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ tại Đại học Harvard. Hình thành từ môi trường gia đình có truyền thống về chính trị và kinh tế đã ảnh hưởng mạnh đến tư duy và chính sách của ông trong vai trò Tổng thống Mexico.
2. Sự nghiệp chính trị trước khi trở thành tổng thống
Trước khi trở thành Tổng thống Mexico, Carlos Salinas de Gortari đã đảm nhận nhiều vị trí quan trọng trong chính phủ. Năm 1982, ông được Tổng thống Miguel de la Madrid bổ nhiệm làm Bộ trưởng Kế hoạch và Ngân sách. Trong thời gian này, ông đã xây dựng sự nghiệp và được biết đến như một chính trị gia có sức ảnh hưởng trong Đảng Cách mạng Thể chế (PRI). Sự kết hợp giữa kỹ năng kinh tế và quan hệ chính trị giúp Salinas tăng cường vị thế của mình trong PRI và tìm kiếm sự hỗ trợ cần thiết cho chiến dịch tranh cử tổng thống của mình.
3. Cuộc bầu cử gây tranh cãi năm 1988: Thực trạng và hậu quả
Cuộc bầu cử tổng thống năm 1988 diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa các đảng phái chính trị, với ứng cử viên Cuauhtémoc Cárdenas từ cánh tả thu hút sự ủng hộ lớn. Khi hệ thống kiểm phiếu “sập” vào ngày bầu cử, Carlos Salinas được tuyên bố là người chiến thắng, nhưng điều này dẫn đến nhiều nghi ngờ về tính hợp pháp của chiến thắng. Những người chỉ trích tin rằng bầu cử đã bị thao túng, tạo ra sự bất đồng sâu sắc trong chính trường Mexico. Hậu quả là, Salinas phải vật lộn để khôi phục lại sự tín nhiệm của chính phủ và Đảng PRI trong lòng công chúng.
4. Chính sách kinh tế tân tự do và cải cách thời kỳ ngồi ghế tổng thống
Trong nhiệm kỳ tổng thống từ 1988 đến 1994, Salinas thực hiện nhiều chính sách kinh tế tân tự do, tiếp tục đường lối do Miguel de la Madrid khởi xướng. Điều này bao gồm việc tư nhân hóa hàng loạt các công ty nhà nước và khuyến khích đầu tư tư nhân. Ông cũng đã tích cực cải cách nhằm giảm bớt tình trạng tham nhũng và nâng cao hiệu quả của nền kinh tế. Nền kinh tế Mexico được tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng cũng đồng thời phát sinh nhiều vấn đề xã hội và bất bình đẳng giữa các tầng lớp dân cư.
5. Quyết định tham gia vào NAFTA và tác động đối với Mexico
Carlos Salinas quyết định ký kết Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) vào năm 1993, một bước đi quan trọng trong việc hội nhập kinh tế của Mexico với Hoa Kỳ và Canada. NAFTA được cho là sẽ thúc đẩy đầu tư và thương mại, nhưng cũng gây ra nhiều tranh cãi. Nhiều người lo ngại rằng hiệp định này sẽ làm tổn hại đến ngành công nghiệp trong nước và làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo. Tuy nhiên, việc gia nhập NAFTA cũng giúp Mexico gia tăng vai trò của mình trong Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và củng cố vị thế quốc tế của đất nước.
