Dự án đường sắt Bắc Nam tốc độ cao không chỉ là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa hệ thống giao thông Việt Nam, mà còn là một phần của chiến lược phát triển bền vững của Chính phủ. Với tổng chiều dài khoảng 1.541 km, tuyến đường này hứa hẹn sẽ góp phần nâng cao năng lực vận chuyển hành khách và hàng hóa, thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng.
1. Tổng quan về dự án đường sắt Bắc Nam tốc độ cao
Dự án đường sắt Bắc Nam tốc độ cao là một trong những mục tiêu chiến lược của Chính phủ Việt Nam nhằm phát triển hệ thống giao thông hiện đại. Tuyến đường dài khoảng 1.541 km, bắt đầu từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 20 tỉnh thành. Dự án được thiết kế với tốc độ tối đa lên đến 350 km/h và khổ đôi 1.435 mm, đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách và hàng hóa trong tương lai.
2. Giai đoạn đầu tiên: Lập báo cáo khả thi và các bước cần thiết
Giai đoạn đầu tiên của dự án bao gồm việc lập báo cáo khả thi, một bước quan trọng để chính thức bắt đầu dự án. Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm chuẩn bị báo cáo này, mà sẽ được đánh giá và thẩm định bởi Hội đồng thẩm định nhà nước. Công tác này sẽ hoàn thành từ nay cho đến tháng 9 năm 2026, và sau đó sẽ được trình lên Thủ tướng phê duyệt.
3. Giai đoạn thứ hai: Giải phóng mặt bằng và tái định cư cho người dân
Giai đoạn tiếp theo liên quan đến việc giải phóng mặt bằng và tái định cư cho người dân. Đây là một trong những thách thức lớn nhất của dự án, khi mà cần sự đồng thuận từ người dân và cơ quan quản lý. Công việc này sẽ bắt đầu từ năm 2025 cho đến tháng 6 năm 2028, bao gồm các hạng mục như kiểm đếm, bồi thường, và xây dựng khu tái định cư.
4. Giai đoạn cuối cùng: Lựa chọn nhà thầu và khởi công công trình
Sau khi hoàn tất hai giai đoạn đầu tiên, giai đoạn cuối cùng sẽ bắt đầu với việc lựa chọn nhà thầu và khởi công công trình vào tháng 10 năm 2026. Bộ Xây dựng sẽ đề xuất các cơ chế để lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu cho một số hạng mục công việc nhất định, nhằm tối ưu hóa tiến độ triển khai dự án.
5. Những thách thức trong quá trình triển khai dự án
Trong quá trình triển khai dự án đường sắt Bắc Nam, sẽ có nhiều thách thức cần phải vượt qua, bao gồm giai đoạn giải phóng mặt bằng, sự đồng thuận của người dân, cũng như đảm bảo tài chính cho các hạng mục công việc. Chính phủ và các bộ ngành có liên quan sẽ phải chủ động triển khai các giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro trong quá trình này.
6. Tầm quan trọng của việc đào tạo nguồn nhân lực và chuẩn bị cho vận hành
Đào tạo nguồn nhân lực là một yếu tố không thể thiếu trong việc đảm bảo dự án đường sắt Bắc Nam hoạt động hiệu quả. Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu và phát triển đề án đào tạo nhân lực để quản lý, vận hành và bảo trì hệ thống đường sắt tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong vận chuyển hành khách ở đô thị.
7. Đánh giá về tiêu chí lựa chọn nhà thầu và hợp đồng EPC
Để lựa chọn nhà thầu cho dự án, các tiêu chí chọn lựa rất quan trọng, nhằm đảm bảo chất lượng và tiến độ thi công. Hợp đồng EPC (Engineering, Procurement, Construction) sẽ được áp dụng cho một số hạng mục công việc, giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư và thúc đẩy sự trách nhiệm của nhà thầu.
8. Tương lai của giao thông đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam
Với sự triển khai của dự án đường sắt Bắc Nam tốc độ cao, tương lai giao thông đường sắt tại Việt Nam hứa hẹn sẽ phát triển mạnh mẽ. Dự án không chỉ mang lại lợi ích về kinh tế mà còn đóng góp lớn vào phát triển đô thị và đảo bảo an ninh quốc phòng. Điều này phù hợp với chiến lược phát triển bền vững của Chính phủ trong thời đại mới.
