Y tế
Bệnh Xuất huyết giảm tiểu cầu là gì?
Xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (TTP) là một rối loạn huyết học nghiêm trọng, đặc trưng bởi việc giảm số lượng tiểu cầu và sự hình thành các cục máu nhỏ trong mạch máu. TTP có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như suy thận, đột quỵ và chảy máu nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh TTP nhằm nâng cao nhận thức và sự hiểu biết về tình trạng này.
1. Giới thiệu về Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối (TTP)
Xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (Thrombotic Thrombocytopenic Purpura – TTP) là một rối loạn hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm, gây ra bởi sự giảm số lượng tiểu cầu trong máu và tình trạng đông máu không bình thường. Bệnh lý này có thể dẫn đến phát triển các cục máu nhỏ, gây cản trở lưu thông máu đến các cơ quan và có thể kéo theo nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm thiếu máu huyết tán và suy thận.
2. Cơ chế và Nguyên nhân gây Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối
Bệnh TTP thường do hai nguyên nhân chính: liên quan đến di truyền hoặc mắc phải. Ở dạng di truyền, bệnh xuất phát từ một đột biến trong gen ADAMTS13, có vai trò sản xuất một enzyme cần thiết cho quá trình đông máu. Khi enzyme này bị thiếu hụt hoặc bất thường, tình trạng đông máu có thể xảy ra không kiểm soát.
Dạng mắc phải có thể liên quan đến của nhiều yếu tố, chẳng hạn như nhiễm HIV, việc sử dụng một số loại thuốc, hoặc sau các ca phẫu thuật lớn. Sự can thiệp của các protein không bình thường vào chức năng của enzyme cũng có thể dẫn đến tình trạng này.
3. Triệu Chứng của Bệnh Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối
Người bệnh TTP có thể trải qua một loạt triệu chứng đa dạng, bao gồm:
- Bầm tím da không có lý do rõ ràng, được gọi là ban xuất huyết.
- Chảy máu từ mũi hoặc miệng.
- Các dấu hiệu vàng da.
- Mệt mỏi, nhức đầu, và yếu đuối.
- Trong các trường hợp nặng, có thể xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng như hôn mê và đột quỵ.
4. Biến chứng nguy hiểm liên quan đến Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối
Bệnh TTP có thể dẫn tới nhiều biến chứng đáng chú ý:
- Suy thận: Tế bào hồng cầu bị phá vỡ có thể làm cho thận hoạt động không hiệu quả.
- Đột quỵ: Do sự tắc nghẽn mạch máu đi đến não.
- Chảy máu nghiêm trọng: Khi không còn đủ tiểu cầu để giúp cầm máu, người bệnh có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng.
5. Phương Pháp Chẩn Đoán Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối
Chẩn đoán TTP thường bắt đầu bằng các bước kiểm tra sức khỏe tổng quát và phân tích triệu chứng. Bác sĩ có thể chỉ định nhiều loại xét nghiệm máu để kiểm tra:
- Đếm số lượng tiểu cầu và lượng hồng cầu trong máu.
- Mức độ creatinine để kiểm tra chức năng thận.
- Hoạt động của enzyme ADAMTS13.
6. Điều Trị Xuất Huyết Giảm Tiểu Cầu Huyết Khối: Phác Đồ và Liệu Pháp hiệu quả
Điều trị TTP tuỳ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Huyết tương: Phương pháp chính là truyền huyết tương để bổ sung các yếu tố đông máu cần thiết.
- Thuốc: Nếu điều trị huyết tương không mang lại hiệu quả, có thể sử dụng thuốc để ngăn chặn cơ thể phá hủy enzyme ADAMTS13.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, việc cắt bỏ lá lách có thể được xem xét.
Các chủ đề liên quan: Xuất huyết giảm tiểu cầu , huyết khối giảm tiểu cầu , Thrombotic Thrombocytopenic Purpura , TTP , Nguyên nhân giảm tiểu cầu , Triệu chứng giảm tiểu cầu , Chẩn đoán giảm tiểu cầu , Điều trị giảm tiểu cầu , Huyết tương liệu pháp , Enzyme ADAMTS13
Tác giả: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
