Trong bối cảnh sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng gia tăng tại Việt Nam, chương trình VinFuture kết hợp với Đại học Y tế Công cộng đang nỗ lực thiết lập những biện pháp phòng chống hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe của thanh thiếu niên. Bài viết này sẽ khám phá thực trạng của việc sử dụng thuốc lá điện tử trong lớp học, tác hại của nó đối với sức khỏe học đường, cùng với các mô hình can thiệp và hợp tác giữa các bên liên quan để xây dựng một môi trường học đường an toàn hơn.
1. Giới thiệu về Chương trình VinFuture và vai trò của Đại học Y tế Công cộng trong cuộc chiến chống thuốc lá điện tử
Chương trình VinFuture, kết hợp với Đại học Y tế Công cộng, đang đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với hiện tượng sử dụng thuốc lá điện tử trong môi trường học đường. Mục tiêu của chương trình này không chỉ là tăng cường nhận thức về tác hại của thuốc lá điện tử mà còn xây dựng các mô hình can thiệp hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe học đường và tương lai của thanh thiếu niên ở Việt Nam.
2. Thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên tại Việt Nam
Thời gian gần đây, tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam đã gia tăng đáng kể. Theo báo cáo Y tế mới nhất, tỷ lệ học sinh từ 13 đến 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% vào năm 2023. Điều này đã khiến cơ quan chức năng phải khẩn trương tìm cách kiểm soát thuốc lá điện tử và thực hiện các chương trình phòng chống để bảo vệ sức khỏe học đường.
3. Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe học đường
Thuốc lá điện tử có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe, bao gồm các bệnh lý về hô hấp, tim mạch và các vấn đề tâm lý. Sử dụng thuốc lá điện tử trong môi trường học đường có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng học tập và phát triển của thanh thiếu niên. Sự lôi cuốn về hương vị và thiết kế của thuốc lá điện tử càng khiến cho việc phòng chống trở nên khó khăn hơn.
4. Mô hình can thiệp phòng chống thuốc lá điện tử tại các trường học: Các bước thực hiện và kết quả mong đợi
Chương trình VinFuture và Đại học Y tế Công cộng đang triển khai mô hình can thiệp toàn diện tại một số trường học. Mô hình này bao gồm:
- Tăng cường nhận thức qua các buổi hội thảo và chương trình giáo dục.
- Phát triển tài liệu hướng dẫn cho giáo viên và học sinh.
- Thí điểm tại một số trường trước khi mở rộng.
Kết quả mong đợi là giảm tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử và xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh hơn.
5. Sự hợp tác giữa các bên liên quan: Từ ngành y tế đến giáo dục
Sự hợp tác giữa ngành y tế và giáo dục đóng vai trò sống còn trong các chương trình phòng chống thuốc lá điện tử. TS. Lê Thái Hà và GS.TS. Hoàng Văn Minh đều nhấn mạnh rằng việc kết nối giữa các chuyên gia y tế và giáo dục không chỉ giúp cải thiện nhận thức mà còn thiết lập các chính sách hiệu quả.
6. Nghị quyết 173 và những thách thức trong thực thi chính sách cấm thuốc lá điện tử
Nghị quyết 173 có hiệu lực từ năm 2025, chính thức cấm sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, thách thức trong thực thi quy định này chủ yếu đến từ sự thiếu sót trong hệ thống chế tài và chương trình can thiệp phối hợp giữa các cơ quan.
7. Nghiên cứu REACH: Cơ sở khoa học cho chương trình can thiệp và giáo dục
Nghiên cứu REACH, một nền tảng khoa học vững chắc cho các mô hình can thiệp hiện nay, đã hỗ trợ chương trình thông qua việc cung cấp dữ liệu và phương pháp cụ thể. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng của các hoạt động giáo dục và phòng chống trong các trường học.
8. Hội thảo InnovaConnect: Kết nối khoa học và giải pháp phòng chống tác hại thuốc lá điện tử
Hội thảo khoa học InnovaConnect là một sự kiện quan trọng nhằm kết nối các chuyên gia quốc tế với các trường và viện nghiên cứu trong nước, đóng góp cho ứng phó với vấn nạn thuốc lá điện tử. Sự kiện này cũng tạo cơ hội để phát triển các giải pháp sáng tạo và ứng dụng thực tế.
9. Kêu gọi hành động: Bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ thông qua những chính sách hiệu quả
Để bảo vệ sức khỏe thanh thiếu niên, việc xây dựng và thực thi các chính sách hiệu quả chống thuốc lá điện tử là cực kỳ quan trọng. Chương trình VinFuture và Đại học Y tế Công cộng cần được hỗ trợ và tiếp tục mở rộng cho mọi đối tượng. Chỉ thông qua sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan, chúng ta mới có thể giảm thiểu tác hại thuốc lá và bảo vệ tương lai của thế hệ trẻ.
