Trong ngành thực phẩm, việc sử dụng hóa chất để bảo quản sản phẩm là một vấn đề nóng bỏng, trong đó formol (formaldehit) là một trong những chất gây tranh cãi nhất. Mặc dù có khả năng diệt khuẩn và kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm, formol lại mang theo nhiều nguy hiểm cho sức khỏe con người. Bài viết này sẽ tìm hiểu về vai trò và tác hại của formol trong thực phẩm, cách nhận diện thực phẩm chứa hóa chất này cũng như các biện pháp bảo vệ sức khỏe mà người tiêu dùng nên áp dụng.
1. Formol và vai trò của nó trong ngành thực phẩm
Formol, hay còn được gọi là formaldehit, là một hóa chất có tính diệt khuẩn và chống thối rất mạnh mẽ. Trong ngành thực phẩm, formol thường bị sử dụng như một chất bảo quản để kéo dài thời gian sử dụng của thực phẩm. Tuy nhiên, việc ứng dụng này không chỉ gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng thực phẩm. Đặc biệt, tại Việt Nam, formol thường được sử dụng trong các sản phẩm thực phẩm không rõ nguồn gốc như lòng se điếu, gây ra mối lo ngại lớn cho người tiêu dùng.
2. Nguy hiểm tiềm ẩn từ việc sử dụng formol trong thực phẩm
Sử dụng formol trong thực phẩm có thể gây ra nhiều loại ngộ độc khác nhau, từ ngộ độc cấp tính đến mạn tính. Theo PGS.TS Trần Hồng Côn, những người tiếp xúc với formol qua đường tiêu hóa có thể gặp phải các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, và thậm chí là tổn thương hệ bài tiết. Hơn nữa, hít phải formol còn có thể dẫn đến viêm mũi, viêm phế quản, và thậm chí phù phổi. Trong dài hạn, tồn tại formol trong cơ thể còn có nguy cơ gây ung thư, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường có chứa hóa chất độc hại này.
3. Nhận diện thực phẩm chứa formol: Triệu chứng và dấu hiệu
Rất khó để nhận diện thực phẩm có chứa formol chỉ bằng mắt thường. Tuy nhiên, người tiêu dùng có thể nhận biết thông qua các triệu chứng ngộ độc như:
- Đau đầu, mệt mỏi.
- Khó thở, thở rít.
- Đau tức ngực, ho dai dẳng.
- Buồn nôn, tiêu chảy.
- Ngứa, dị ứng trên da.
Để xác định chắc chắn, cần thực hiện các xét nghiệm chuyên môn từ cơ quan chức năng hoặc các viện nghiên cứu như Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm.
4. Biện pháp bảo vệ sức khỏe: Lời khuyên từ chuyên gia và cơ quan chức năng
Để bảo vệ sức khỏe khỏi nguy hiểm của formol trong thực phẩm, người tiêu dùng nên:
- Mua thực phẩm tại các địa chỉ uy tín có nguồn gốc rõ ràng.
- Hạn chế sử dụng thực phẩm không rõ xuất xứ.
- Chú ý đến các thông tin về an toàn thực phẩm từ các cơ quan chức năng.
PGS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, khuyến cáo rằng cơ quan chức năng cần phải tăng cường kiểm tra, truy xuất nguồn gốc thực phẩm và xử lý nghiêm các hành vi gian lận, đặc biệt những sản phẩm chứa hóa chất độc hại như formol.
