Vào ngày 3 tháng 4 năm 2025, Chính phủ Hungary đã chính thức công bố quyết định gây tranh cãi về việc rút khỏi Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), tạo nên những làn sóng phản ứng mạnh mẽ trong bối cảnh chính trị quốc tế. Bài viết này sẽ phân tích bối cảnh, nguyên nhân và các tác động của quyết định này đối với Hungary và cộng đồng quốc tế.
1. Tuyên bố chính thức từ Chính phủ Hungary về việc rút khỏi ICC
Ngày 3 tháng 4 năm 2025, Chính phủ Hungary đã công bố quyết định rút khỏi Tòa Hình sự Quốc tế (ICC). Tuyên bố này được đưa ra bởi ông Gergely Gulyas, chánh văn phòng của Thủ tướng Viktor Orban, minh chứng cho chính sách cứng rắn của Hungary về vấn đề pháp lý quốc tế. Hungary đã thông báo khởi động thủ tục rút khỏi ICC theo khuôn khổ hiến pháp và luật pháp quốc tế.
2. Bối cảnh quốc tế: Sự hiện diện của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Budapest
Quyết định rút khỏi ICC của Hungary diễn ra đúng vào thời điểm Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang thăm Budapest. Ông Netanyahu, người đã bị Tòa Hình sự Quốc tế phát lệnh bắt vì cáo buộc tội ác chiến tranh liên quan đến các hoạt động tại Dải Gaza, đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ Thủ tướng Viktor Orban. Điều này làm nổi bật sự liên kết chính trị sâu sắc giữa hai quốc gia.
3. Những lý do về mặt pháp lý cho quyết định rút khỏi ICC
Chính phủ Hungary đã nêu rõ một số lý do pháp lý cho quyết định này. Mặc dù Hungary đã phê chuẩn Quy chế Rome của ICC, ông Gulyas khẳng định rằng “quy chế này chưa bao giờ trở thành một phần của luật pháp Hungary”. Điều này tạo ra một khoảng cách lớn giữa những cam kết quốc tế và thực tế trong nước.
4. Quy trình thủ tục rút khỏi ICC: Các bước và thời gian cần thiết
Thủ tục rút khỏi ICC dự kiến sẽ kéo dài trong vòng khoảng một năm. Dự luật cần được Quốc hội Hungary thông qua, nơi sẽ do đảng Fidesz, đảng cầm quyền của Thủ tướng Orban, kiểm soát. Khi Quốc hội thông qua, các bước thực hiện tiếp theo sẽ được tiến hành theo quy định hiện hành.
5. Thái độ của chính phủ Hungary dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Viktor Orban
Thủ tướng Viktor Orban đã thể hiện rõ thái độ cứng rắn đối với ICC, coi lệnh bắt ông Netanyahu là “hành động không thể chấp nhận”. Chính phủ Hungary dưới sự lãnh đạo của Orban đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ với chính quyền Israel, đặc biệt là trong bối cảnh những chỉ trích từ các tổ chức quốc tế về hành động của Israel tại Dải Gaza.
6. Phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với quyết định của Hungary
Quyết định rút khỏi ICC của Hungary đã nhận được nhiều phản ứng từ cộng đồng quốc tế. Một số quốc gia và tổ chức đã bày tỏ sự lo ngại về việc Hungary có thể làm suy yếu hệ thống luật pháp quốc tế. Các nhà phân tích cho rằng đây là một tín hiệu tiêu cực cho sự phát triển của luật pháp quốc tế và các nỗ lực chống tội ác chiến tranh.
7. Tác động đến quan hệ ngoại giao giữa Hungary và các quốc gia khác
Quyết định này có thể ảnh hưởng lớn đến quan hệ ngoại giao của Hungary với các quốc gia thành viên tổ chức quốc tế. Nhiều quốc gia có thể sẽ cân nhắc lại mối quan hệ với Hungary khi quốc gia này không còn cam kết với các yêu cầu của luật pháp quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực nhân quyền và trách nhiệm bảo vệ dân sự.
8. Nhìn lại quá trình Hungary gia nhập ICC và những ý kiến phản biện
Trước khi gia nhập ICC, Hungary đã thể hiện cam kết mạnh mẽ với các giá trị của luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, nhiều ý kiến phản biện đã nêu rõ rằng trách nhiệm bảo vệ các tiêu chuẩn quốc tế cần phải đi đôi với sự tôn trọng các cam kết dân chủ trong nước. Việc rút khỏi ICC giờ đây đang bị xem là một bước lùi cho nền dân chủ Hungary.
9. Tương lai của luật pháp quốc tế tại Hungary và những hệ quả từ quyết định này
Quyết định rút khỏi ICC có thể tạo ra những hệ quả nghiêm trọng cho tương lai của luật pháp quốc tế tại Hungary. Dưới sự tác động của Chính phủ Hungary, việc duy trì các tiêu chuẩn pháp lý có thể sẽ gặp nhiều thách thức. Các học giả và nhà phân tích dự đoán rằng Hungary sẽ phải giải quyết các vấn đề nội bộ và quốc tế để có thể quản lý hiệu quả những thay đổi này.
