Dưới sự chia sẻ của các chuyên gia tại hội thảo, bài viết này sẽ đi sâu vào vấn đề Khai thác quá mức đe dọa sự tồn tại của sâm Việt. Khám phá nguy cơ và giải pháp bảo vệ loài cây quý này.
Tình trạng khai thác sâm Việt quá mức
Tình trạng khai thác sâm Việt quá mức đang là nguy cơ đe dọa sự tồn tại của loài cây quý này, theo cảnh báo của GS.TS Dương Tấn Nhựt, chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Khoa học Tây Nguyên. Trong buổi hội thảo về cây dược liệu và hợp chất thiên nhiên tại Quy Nhơn, ông Nhựt đã nêu rõ rằng việc khai thác sâm Việt hiện đang diễn ra một cách quá mức, có thể gây ra tình trạng cạn kiệt nguồn lực và dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng. Với hơn 30 năm nghiên cứu về sâm Ngọc Linh, ông Nhựt đã nhấn mạnh về sự quan trọng của việc bảo tồn và phát triển quy mô nuôi trồng sâm để đảm bảo sự bền vững của nguồn nguyên liệu và giữ gìn di sản dược liệu quý của Việt Nam. Đồng thời, ông cũng đã chia sẻ về các phát hiện mới trong lĩnh vực này, nhấn mạnh vai trò quan trọng của sâm Việt trong y học và công nghệ sinh học.
Hợp chất saponin quý giá của sâm Việt
Hợp chất saponin được coi là một trong những thành phần quý giá nhất của sâm Việt, mang lại nhiều ứng dụng và tiềm năng trong lĩnh vực y học. Theo GS.TS Dương Tấn Nhựt, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sâm Việt chứa hàm lượng saponin cao, đặc biệt là các loại saponin triterpene như MR2, G-Rb1 và G-Rg1. Các hợp chất này không chỉ có tác dụng kích thích thần kinh và chống mệt mỏi mà còn có khả năng chống lão hóa, căng thẳng và oxy hóa. Ngoài ra, saponin còn được biết đến với tác dụng chống vi khuẩn và kháng nấm, làm dịu da và giảm viêm.
Đặc biệt, sự phong phú và độc đáo của các loại saponin trong sâm Việt đã mở ra nhiều cơ hội trong việc nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực y học. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra tiềm năng của saponin trong việc điều trị các bệnh như tiểu đường, rối loạn chuyển hóa, suy giảm trí nhớ, và thậm chí là bệnh ung thư. Sự hiểu biết sâu rộng về cấu trúc và hoạt tính sinh học của saponin cũng mở ra cánh cửa cho việc phát triển thuốc mới và sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ nguồn nguyên liệu tự nhiên quý này.
Nghiên cứu và phát triển quy mô nuôi trồng sâm
Nghiên cứu và phát triển quy mô nuôi trồng sâm đang được coi là một giải pháp quan trọng để bảo tồn và tăng cường nguồn nguyên liệu cho loài cây này. GS.TS Dương Tấn Nhựt đã chia sẻ về quy trình vi nhân giống và kỹ thuật nuôi cấy mới tại hội thảo. Theo ông Nhựt, việc áp dụng các kỹ thuật hiện đại giúp tạo ra cây con có chất lượng tốt và khả năng sinh tổng hợp saponin cao. Điều này không chỉ giúp cải thiện năng suất mà còn giữ gìn sự đa dạng di truyền của loài cây, từ đó tạo ra nguồn nguyên liệu ổn định cho nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực y học và công nghệ sinh học.
Ngoài ra, việc phát triển quy mô nuôi trồng sâm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn nguồn nguyên liệu tự nhiên và giảm bớt áp lực khai thác từ môi trường tự nhiên. Bằng cách tăng cường sản xuất sâm từ các trang trại nuôi trồng, chúng ta có thể giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và đồng thời bảo vệ các khu rừng sâm tự nhiên khỏi sự khai thác quá mức. Điều này giúp đảm bảo rằng sâm Việt vẫn tồn tại và phát triển trong tương lai, không chỉ là một nguồn nguyên liệu quý giá mà còn là một phần của di sản văn hóa và y học truyền thống của Việt Nam.
Các tiến bộ trong nghiên cứu cây thuốc và hợp chất thiên nhiên
Các tiến bộ trong nghiên cứu về cây thuốc và hợp chất thiên nhiên đã mở ra nhiều ứng dụng và triển vọng trong lĩnh vực y học và công nghệ sinh học. GS Nguyễn Thị Thanh Mai từ Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP HCM, chia sẻ về nhóm nghiên cứu của mình và các thành tựu đạt được trong lĩnh vực Hóa dược. Theo GS Mai, họ đã phát triển được nhiều loại thuốc mới và sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ nguồn dược liệu tự nhiên trong nước, như cây thuốc và hợp chất có hoạt tính sinh học. Các nghiên cứu này tập trung vào việc chế tạo các sản phẩm chữa bệnh và hỗ trợ sức khỏe cho nhiều vấn đề khác nhau, từ tiểu đường đến các bệnh liên quan đến suy giảm trí nhớ và kháng ung thư.
Đặc biệt, các nghiên cứu này không chỉ dừng lại ở việc xác định cấu trúc và tính chất sinh học của các hợp chất tự nhiên mà còn tập trung vào việc phát triển phương pháp sản xuất và ứng dụng trong thực tiễn y học. Nhờ vào sự hiểu biết sâu sắc về các thành phần hoạt tính và cơ chế hoạt động của chúng, các nhà nghiên cứu có thể tạo ra các sản phẩm y tế mới có hiệu quả cao và an toàn cho người sử dụng. Điều này mở ra một triển vọng lớn trong việc phát triển ngành công nghiệp dược phẩm và y học tự nhiên tại Việt Nam, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe cho cộng đồng.
Hội thảo quốc tế và cơ hội hợp tác
Hội thảo quốc tế về cây dược liệu và hợp chất thiên nhiên tại Quy Nhơn đã tạo ra cơ hội quý báu để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm giữa các nhà nghiên cứu và chuyên gia đến từ khắp nơi trên thế giới. Với hơn 120 báo cáo được trình bày, hội thảo đã là nền tảng cho sự giao lưu, hợp tác và tạo ra những liên kết mới trong cộng đồng nghiên cứu về cây thuốc và hợp chất tự nhiên. Các giáo sư và nhà khoa học hàng đầu từ nhiều quốc gia khác nhau như Australia, Pháp và Nhật Bản đã tham dự, mang lại một phạm vi rộng lớn và đa dạng trong trao đổi kiến thức và ý kiến.
Thông qua việc chia sẻ kết quả nghiên cứu và trao đổi ý kiến, các nhà nghiên cứu có cơ hội cùng nhau tìm kiếm các cải tiến mới và giải pháp cho các thách thức trong lĩnh vực này. Bằng cách hợp tác và học hỏi từ nhau, họ có thể tạo ra những ứng dụng mới và tiên tiến hơn trong việc khám phá và phát triển các sản phẩm từ thiên nhiên. Hơn nữa, sự hội tụ của các tài năng và ý tưởng từ các quốc gia khác nhau cũng mang lại cơ hội tạo ra những dự án hợp tác quốc tế có ảnh hưởng sâu rộng, đóng góp vào sự phát triển bền vững của lĩnh vực y học và công nghệ sinh học.
Các chủ đề liên quan: Bình Định , sâm , nhà khoa học , Trung tâm ICISE
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng