Nhà nước Hồi giáo (IS) là một tổ chức cực đoan có ảnh hưởng lớn trong các cuộc xung đột ở Iraq, Syria và các quốc gia khác trong khu vực Levant. Từ khi hình thành, IS đã gây ra nhiều tác động nghiêm trọng về chính trị, xã hội và an ninh toàn cầu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về khái niệm, mục tiêu, lịch sử hình thành, chiến lược và các tác động của Nhà nước Hồi giáo đối với thế giới.
1. Nhà nước Hồi giáo: Khái niệm và Lịch sử hình thành
Nhà nước Hồi giáo (IS), hay còn gọi là Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant (ISIL), được thành lập với mục tiêu tuyên bố một nhà nước Hồi giáo toàn cầu, dưới sự lãnh đạo của Abu Bakr al-Baghdadi. Mặc dù tổ chức này không được quốc tế công nhận, IS tuyên bố lãnh thổ của mình bao gồm Iraq, Syria, và các vùng lãnh thổ khác trong khu vực Levant. IS hình thành từ Al-Qaeda ở Iraq (AQI) và đã cắt đứt quan hệ với Al-Qaeda vào năm 2014, sau một thời gian tranh giành quyền lực.
2. Mục tiêu và Hệ tư tưởng của Nhà nước Hồi giáo
Nhà nước Hồi giáo theo đuổi mục tiêu xây dựng một Khalifah toàn cầu, nơi áp dụng luật Hồi giáo Sharia nghiêm ngặt, và được điều hành bởi một lãnh đạo duy nhất. IS coi mình là đại diện cho Hồi giáo chính thống, tuy nhiên, tổ chức này bị chỉ trích nặng nề vì hành động cực đoan và bạo lực. Tổ chức này thúc đẩy một chiến lược jihad toàn cầu nhằm xâm chiếm các quốc gia không theo Hồi giáo Sunni và áp đặt chế độ thánh chiến.
3. Lãnh đạo và Cấu trúc quyền lực của IS
Abu Bakr al-Baghdadi là người sáng lập và lãnh đạo tối cao của Nhà nước Hồi giáo. Ông tự xưng là Khalip (người kế thừa của tiên tri Muhammad), lãnh đạo toàn cầu của cộng đồng Hồi giáo. Dưới sự lãnh đạo của al-Baghdadi, IS có một cấu trúc quyền lực phức tạp, với các bộ chỉ huy quân sự, chính trị, và tôn giáo. Hội đồng Mujahideen Shura và các nhóm như Jaysh al-Fatiheen, Jund al-Sahaba đóng vai trò quan trọng trong việc chỉ đạo các chiến lược của IS.
4. Chiến lược và Tầm ảnh hưởng của IS trên toàn cầu
IS sử dụng các chiến lược quân sự cực đoan và tấn công nhanh chóng để chiếm đóng các vùng lãnh thổ ở Iraq và Syria. Tổ chức này cũng xây dựng các mạng lưới liên kết toàn cầu, thuyết phục các chiến binh thánh chiến từ khắp nơi trên thế giới gia nhập hàng ngũ của mình. IS tuyên bố lãnh thổ chiếm đóng ở những khu vực chiến lược như Raqqa và Mosul, và sử dụng những vùng này như căn cứ để thực hiện các cuộc tấn công khủng bố trên toàn cầu.
5. Những chiến lược và vũ khí của Nhà nước Hồi giáo trong các cuộc xung đột
Nhà nước Hồi giáo nổi bật với chiến lược chiến tranh phi đối xứng, sử dụng các cuộc tấn công cảm tử, vũ khí cũ, và chiến thuật khủng bố để đe dọa đối thủ. IS cũng tận dụng các công nghệ truyền thông hiện đại để tuyên truyền và chiêu mộ các chiến binh thánh chiến. Các vũ khí như súng trường, bom tự chế và xe bọc thép đã giúp tổ chức này giành chiến thắng trong nhiều cuộc giao tranh.
6. Mối quan hệ của IS với Al-Qaeda và các tổ chức khủng bố khác
Ban đầu, IS cam kết trung thành với Al-Qaeda, nhưng sau này mối quan hệ này đã trở nên căng thẳng và dẫn đến sự chia rẽ. Vào tháng 2 năm 2014, IS chính thức cắt đứt quan hệ với Al-Qaeda, đánh dấu sự trưởng thành và phát triển độc lập của mình. IS cũng duy trì các mối quan hệ với các tổ chức khủng bố khác như Al-Qaeda ở Iraq (AQI) và các nhóm cực đoan như Katbiyan Ansar Al-Tawhid wal Sunnah.
7. Sự can thiệp của các quốc gia và Tổ chức quốc tế trong việc đối phó với IS
Liên Hợp Quốc, Mỹ, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia Ả Rập Xê Út đã phối hợp để chống lại IS. Mỹ và các đồng minh đã tiến hành các cuộc không kích, hỗ trợ các lực lượng mặt đất và thực hiện các chiến dịch tình báo. Các quốc gia như Iran và Ả Rập Xê Út cũng đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại IS, mặc dù họ có những mục tiêu và chiến lược khác nhau trong khu vực.
8. IS và Chiến tranh Iraq: Những tác động lâu dài đối với khu vực
IS đã lợi dụng sự bất ổn trong chiến tranh Iraq để mở rộng lãnh thổ và củng cố quyền lực. Những cuộc tấn công của IS đã để lại hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế và xã hội của Iraq, đồng thời gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng. Việc chiếm đóng của IS đã làm gia tăng các cuộc xung đột và phân cực tôn giáo trong khu vực.
9. IS và Nội chiến Syria: Mối liên hệ và ảnh hưởng
Trong cuộc nội chiến Syria, IS đã tận dụng tình trạng hỗn loạn để xây dựng lực lượng và chiếm các khu vực chiến lược. Họ đã thách thức chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad và nhận được sự hỗ trợ từ các nhóm thánh chiến khác. Tuy nhiên, IS cũng đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ các quốc gia lớn và lực lượng quân đội quốc tế.
10. Các chiến binh thánh chiến và Tình báo: Vai trò của CIA, NSA, Mossad và các tổ chức khác
Các tổ chức tình báo như CIA, NSA và Mossad đã có ảnh hưởng đáng kể trong việc giám sát và đối phó với các mối đe dọa từ IS. Edward Snowden, cựu nhân viên NSA, tiết lộ rằng các quốc gia phương Tây có thể đã hỗ trợ một số nhóm thánh chiến trong quá trình chống lại các lực lượng thân Iran. Tuy nhiên, việc IS phát triển mạnh mẽ cho thấy sự thất bại trong chiến lược toàn cầu của các cơ quan tình báo này.
11. Tuyên bố lãnh thổ và Chiếm đóng của IS
IS tuyên bố lãnh thổ của mình bao gồm các khu vực rộng lớn ở Iraq, Syria và Libya, cũng như nhiều quốc gia khác trong khu vực Levant. Tuy nhiên, sau nhiều chiến dịch quân sự và phản công từ các lực lượng quốc tế, IS đã mất đi nhiều vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, tổ chức này vẫn duy trì một mạng lưới các chiến binh thánh chiến và tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công khủng bố trên toàn cầu.
12. Phản ứng quốc tế và các chiến lược chống khủng bố của Liên Hợp Quốc
Liên Hợp Quốc đã tổ chức các cuộc họp để phối hợp chiến lược chống IS. Các quốc gia như Mỹ và các đồng minh đã triển khai các chiến dịch quân sự, đồng thời hỗ trợ các lực lượng quân đội của Iraq và Syria. Mặc dù các chiến dịch này đã gây thiệt hại lớn cho IS, nhưng tổ chức này vẫn duy trì được một số mối đe dọa trên toàn cầu.
13. IS và Mối đe dọa đối với các giá trị Hồi giáo chính thống
IS đã tạo ra một hình ảnh sai lệch về Hồi giáo, trái ngược với các giá trị Hồi giáo chính thống. Tổ chức này bị chỉ trích vì các hành động cực đoan và khủng bố, đồng thời gây chia rẽ trong cộng đồng Hồi giáo. Các nhóm Hồi giáo chính thống trên toàn cầu đã lên án hành động của IS và yêu cầu ngừng ngay các hành động bạo lực này.
Các chủ đề liên quan: Nhà nước Hồi giáo , Da’ish , ISIL , ISIS , thánh chiến , Sunni , al-Qaeda , Abu Bakr al-Baghdadi , Syria , Iraq
Tác giả: Kiều Ngọc Phát
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng