Đột quỵ và đột tử là những tình trạng sức khỏe nghiêm trọng có thể xảy ra đột ngột, đe dọa đến tính mạng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân cũng như cách phòng ngừa hiệu quả cho cả hai tình huống nguy hiểm này, giúp mọi người có thêm kiến thức để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
I. Giới thiệu về đột quỵ và đột tử
Đột quỵ (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) xảy ra khi dòng máu cung cấp đến một phần não bị ngắt quãng, dẫn đến tổn thương tế bào não. Nguyên nhân chính thường là do tắc nghẽn động mạch hoặc mạch máu bị vỡ. Ngược lại, đột tử chủ yếu liên quan đến tim, đặc biệt là khi tim ngừng hoạt động đột ngột, gây ra tình trạng mất ý thức và không còn mạch đập.
II. Triệu chứng của đột quỵ: Nhận diện và ứng phó kịp thời
Các triệu chứng của đột quỵ rất đa dạng, bao gồm:
- Méo mặt (đối với một bên mặt)
- Yếu tay (khó cử động phía bên yếu)
- Nói khó hoặc không thể nói
- Đau đầu dữ dội
- Chóng mặt hoặc mất cân bằng
Cần hành động nhanh chóng bằng cách gọi cấp cứu và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để được chẩn đoán qua CT/MRI ngay trong “giờ vàng” từ 3-4.5 giờ đầu.
III. Triệu chứng của đột tử: Nguyên nhân và cách cấp cứu hiệu quả
Triệu chứng của đột tử diễn ra rất nhanh, gồm có:
- Khó thở
- Tức ngực
- Khoảng khắc giật mình
- Mất ý thức
Nguyên nhân đột tử thường liên quan đến các vấn đề tim mạch như nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, hoặc thuyên tắc phổi. Khi nghi ngờ đột tử, cần gọi cấp cứu và thực hiện các bước hồi sức chung như ép tim và thổi ngạt để cứu sống bệnh nhân.
IV. So sánh giữa đột quỵ và đột tử: Điểm khác biệt trong cơ chế và triệu chứng
Mặc dù đột quỵ và đột tử có những triệu chứng tương tự như khó thở hoặc tức ngực, nhưng nguyên nhân và cơ chế của chúng rất khác nhau. Đột quỵ gây ra do vấn đề ở não, trong khi đột tử chủ yếu là do tim. Việc nhận diện triệt để dấu hiệu ban đầu có thể giúp cứu sống và hạn chế di chứng nghiêm trọng.
V. Tầm quan trọng của “giờ vàng” trong cấp cứu đột quỵ và đột tử
“Giờ vàng” là khoảng thời gian rất quan trọng trong việc cấp cứu cả đột quỵ và đột tử. Đối với đột quỵ, việc được chữa trị trong khoảng “giờ vàng” giúp nâng cao khả năng phục hồi và giảm thiểu di chứng. Đối với đột tử, cần thực hiện các biện pháp hồi sức ngay khi phát hiện triệu chứng để tăng khả năng sống sót cho bệnh nhân.
VI. Phòng ngừa đột quỵ và đột tử: Chế độ dinh dưỡng và kiểm tra sức khỏe định kỳ
Để phòng ngừa hai tình trạng nguy hiểm này, mỗi người nên:
- Chế độ dinh dưỡng cân bằng, hạn chế chất béo xấu và tiêu thụ nhiều rau củ
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp hay rối loạn lipid máu
- Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày
- Tránh rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích khác
VII. Lời khuyên từ chuyên gia của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh về nguy cơ và điều trị
BS.CKI Nguyễn Phương Trang từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh khuyên rằng, nhóm người có bệnh nền nên chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ từ 1-2 lần mỗi năm. Đặc biệt, người cao tuổi và người có tiền sử bệnh tim mạch cần chú ý đến nguy cơ này hơn bao giờ hết, để có những biện pháp phòng ngừa kịp thời.
Đột quỵ và đột tử là hai tình trạng vô cùng nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả nếu mọi người luôn ý thức được triệu chứng và chăm sóc sức khỏe của bản thân. Hãy luôn trang bị cho mình kiến thức để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân xung quanh.
