Sức khỏe
Rubella có trở nặng ở người lớn không?
Rubella, hay còn gọi là sởi Đức, tuy lành tính nhưng có thể gây biến chứng nghiêm trọng ở người lớn, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Bài viết sẽ giải đáp thắc mắc về mức độ nghiêm trọng của rubella ở người lớn, cách phòng ngừa hiệu quả và tầm quan trọng của việc tiêm ngừa để bảo vệ sức khỏe.
Rubella có trở nặng ở người lớn không và tại sao lại có tỷ lệ biến chứng cao hơn trẻ nhỏ đặc biệt là ở phụ nữ mang thai
Rubella, hay còn gọi là sởi Đức, mặc dù được coi là bệnh lành tính, nhưng ở người lớn, bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng hơn so với trẻ nhỏ. Một trong những lý do chính là hệ miễn dịch của người lớn phản ứng mạnh mẽ hơn với virus, dẫn đến các triệu chứng nặng nề hơn. Đặc biệt, phụ nữ mang thai khi mắc rubella đối mặt với nguy cơ cao vì virus có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
Ở người lớn, các biến chứng của rubella có thể bao gồm viêm khớp, đau khớp, và trong một số trường hợp hiếm hoi, viêm não. Khoảng 70% phụ nữ mắc rubella gặp tình trạng đau và viêm khớp, trong khi viêm não có thể xảy ra ở 1/5.000 ca mắc, chủ yếu là phụ nữ. Điều này cho thấy sự nghiêm trọng của bệnh ở người lớn, đặc biệt là nữ giới.
Đối với phụ nữ mang thai, rubella đặc biệt nguy hiểm vì virus có thể nhân lên và tấn công nhiều hệ cơ quan của thai nhi. Điều này có thể dẫn đến các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng hoặc thậm chí gây sảy thai, thai chết lưu. Thống kê cho thấy, nếu mẹ mắc rubella trong ba tháng đầu thai kỳ, hơn 70% trẻ sinh ra sẽ bị rubella bẩm sinh, chịu các dị tật như điếc, đục thủy tinh thể, chậm phát triển. Chính vì vậy, việc hiểu rõ về mức độ nghiêm trọng của rubella ở người lớn và đặc biệt là phụ nữ mang thai là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Các biến chứng của rubella ở phụ nữ bao gồm đau và viêm khớp cùng nguy cơ viêm não cao
Rubella, hay còn gọi là sởi Đức, mặc dù là một bệnh lành tính, nhưng đối với phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ mang thai, bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Một trong những biến chứng phổ biến nhất của rubella ở phụ nữ là tình trạng đau và viêm khớp. Khoảng 70% phụ nữ mắc rubella gặp phải các triệu chứng này, gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Viêm khớp do rubella thường xảy ra ở các khớp nhỏ như khớp ngón tay, cổ tay, và có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.
Ngoài viêm khớp, một biến chứng nghiêm trọng khác của rubella ở phụ nữ là viêm não. Mặc dù viêm não do rubella hiếm gặp, nhưng nó có thể xảy ra ở khoảng 1 trong 5.000 ca mắc, và chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ. Viêm não là tình trạng viêm nhiễm lớp mô bao quanh não, có thể dẫn đến các triệu chứng nặng nề như đau đầu dữ dội, sốt cao, co giật và thậm chí có thể gây tổn thương não lâu dài hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Những biến chứng này không chỉ gây ra những đau đớn và bất tiện cho người mắc, mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe lâu dài. Do đó, việc hiểu rõ về các biến chứng của rubella và có biện pháp phòng ngừa như tiêm vaccine là rất quan trọng, đặc biệt là đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn ngăn ngừa những rủi ro tiềm ẩn cho thai nhi nếu phụ nữ mắc bệnh trong thời kỳ mang thai.
Nguy cơ của virus rubella đối với bào thai dẫn đến dị tật hoặc sảy thai và tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh ở trẻ
Virus rubella đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai vì nó có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho thai nhi. Khi một phụ nữ mang thai nhiễm rubella, virus có thể truyền từ mẹ sang con qua nhau thai, dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng ở nhiều hệ cơ quan của thai nhi. Điều này có thể dẫn đến các dị tật bẩm sinh nặng nề hoặc thậm chí gây sảy thai và thai chết lưu.
Một trong những nguy cơ lớn nhất của rubella đối với thai nhi là hội chứng rubella bẩm sinh (CRS). Trẻ sinh ra từ những bà mẹ mắc rubella trong ba tháng đầu thai kỳ có nguy cơ rất cao mắc hội chứng này. Thống kê cho thấy, hơn 70% trẻ có mẹ mắc rubella trong giai đoạn đầu thai kỳ sẽ bị ảnh hưởng. Hội chứng rubella bẩm sinh có thể gây ra nhiều dị tật nghiêm trọng như điếc, đục thủy tinh thể, và các vấn đề về tim mạch, chậm phát triển về thể chất và trí tuệ.
Điếc là một trong những dị tật phổ biến nhất liên quan đến hội chứng rubella bẩm sinh, ảnh hưởng lớn đến khả năng giao tiếp và phát triển ngôn ngữ của trẻ. Đục thủy tinh thể, một vấn đề về mắt, có thể gây mù lòa nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Ngoài ra, trẻ mắc CRS còn có thể gặp phải các vấn đề về tim mạch như hẹp van tim hoặc các dị tật tim khác, làm suy giảm nghiêm trọng sức khỏe tổng quát của trẻ.
Những nguy cơ này làm nổi bật tầm quan trọng của việc tiêm ngừa rubella trước khi mang thai. Phụ nữ nên chủ động tiêm vaccine rubella ít nhất ba tháng trước khi dự định mang bầu để bảo vệ cả bản thân và thai nhi khỏi các biến chứng nguy hiểm. Việc tiêm ngừa không chỉ giúp ngăn ngừa rubella mà còn đảm bảo trẻ sinh ra có một khởi đầu khỏe mạnh, không phải đối mặt với các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.
Phương thức lây truyền của rubella qua đường hô hấp và các triệu chứng phổ biến ở trẻ em và người lớn
Rubella lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp, thông qua tiếp xúc với các giọt bắn khi người mắc bệnh nói chuyện, hoặc hắt hơi. Đây là cách phổ biến nhất mà virus rubella lan truyền từ người này sang người khác. Ở trẻ em, các triệu chứng ban đầu của rubella thường nhẹ như sốt nhẹ dưới 39 độ C và phát ban, thường bắt đầu từ mặt và lan xuống phần cơ thể còn lại. Ban đầu, trẻ có thể có cảm giác mệt mỏi và không có ý định ăn uống.
Ở người lớn, triệu chứng của rubella thường bắt đầu với các triệu chứng không đặc trưng như đau nhức khớp, đau đầu và đau mắt đỏ. Những triệu chứng này thường xảy ra trước khi phát ban và có thể gây khó chịu và mất ngủ cho người bệnh.
Việc nhận diện sớm các triệu chứng của rubella là quan trọng để có biện pháp điều trị và phòng ngừa kịp thời. Đặc biệt, việc tiêm ngừa rubella bằng vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Hiện nay, Việt Nam đã có các loại vaccine phòng ngừa rubella kết hợp với vaccine phòng ngừa sởi và quai bị, được tiêm chủng cho trẻ từ độ tuổi nhất định để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do rubella gây ra.
Tầm quan trọng của việc tiêm ngừa rubella và các loại vaccine hiện có tại Việt Nam
Việc tiêm ngừa rubella là biện pháp phòng ngừa hiệu quả để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng mà bệnh này có thể gây ra, đặc biệt là ở những đối tượng nhạy cảm như phụ nữ mang thai. Hiện nay, tại Việt Nam, đã có hai loại vaccine phòng ngừa rubella được sử dụng rộng rãi trong chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ.
Vaccine đầu tiên là vaccine phối hợp sởi – rubella, được tiêm chủng cho trẻ từ 18 tháng tuổi để bảo vệ khỏi cả hai loại bệnh. Đây là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa sởi và rubella ở trẻ nhỏ, đồng thời giúp giảm tỷ lệ lây lan của hai loại bệnh này trong cộng đồng.
Vaccine thứ hai là vaccine phối hợp sởi – quai bị – rubella, thường được sử dụng trong các chương trình tiêm chủng dịch vụ. Loại vaccine này được khuyến cáo cho trẻ từ 9 tháng tuổi, là một biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của trẻ sớm từ các nguy cơ lây nhiễm.
Việc tiêm ngừa rubella không chỉ giúp bảo vệ cá nhân mà còn góp phần ngăn ngừa sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. Phụ nữ nếu có ý định mang thai nên tiêm vaccine phòng ngừa rubella ít nhất ba tháng trước khi mang thai để đảm bảo sức khỏe của bản thân và thai nhi. Đây là biện pháp phòng ngừa đơn giản nhưng mang lại hiệu quả lớn trong việc bảo vệ sức khỏe gia đình và cộng đồng.
Lý do tại sao phụ nữ nên tiêm ngừa rubella trước khi mang thai để bảo vệ sức khỏe thai nhi
Việc tiêm ngừa rubella trước khi mang thai là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Khi phụ nữ mắc rubella trong thời kỳ mang thai, virus có thể truyền từ mẹ sang con qua dòng máu, gây tổn thương nghiêm trọng cho thai nhi. Các biến chứng như hội chứng rubella bẩm sinh có thể dẫn đến các dị tật nghiêm trọng như điếc, đục thủy tinh thể, và các vấn đề về tim mạch, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và phát triển của trẻ.
Việc tiêm vaccine phòng ngừa rubella trước khi mang thai giúp tạo ra một lớp kháng thể trong cơ thể mẹ, giúp ngăn ngừa sự lây lan của virus vào thai kỳ. Điều này làm giảm nguy cơ mắc rubella trong thời kỳ mang thai và bảo vệ sức khỏe của thai nhi ngay từ giai đoạn ban đầu. Việc tiêm vaccine này không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần quan trọng vào chương trình kiểm soát bệnh truyền nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng lớn hơn.
Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên tiêm ngừa rubella ít nhất ba tháng trước khi dự định mang thai. Điều này giúp đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và con, và là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do rubella gây ra trong thai kỳ.
Các chủ đề liên quan: người lớn , bệnh sởi , rubella
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
