Saddam Hussein, một trong những nhân vật gây tranh cãi nhất trong lịch sử chính trị của Iraq và khu vực Trung Đông, đã để lại dấu ấn sâu đậm qua sự nghiệp lãnh đạo độc tài và những cuộc chiến tranh đầy bi kịch. Từ một cậu bé lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn, Saddam đã từng bước thăng tiến trong chính trị và trở thành phó tổng thống, rồi sau đó là tổng thống, dẫn dắt đất nước qua những thăng trầm và khủng hoảng. Bài viết này sẽ khám phá tiểu sử, con đường chính trị, chế độ độc tài của ông, cũng như di sản và ý nghĩa lịch sử của Saddam Hussein đối với khu vực.
1. Tiểu sử và hoàn cảnh gia đình của Saddam Hussein
Saddam Hussein, sinh ngày 28 tháng 4 năm 1937 tại Tikrit, Iraq, là con trai của Abd al-Majid al-Tikriti và Subha Tulfah al-Mussallat. Cha của Saddam qua đời khi ông còn chưa sinh ra, để lại mẹ ông nuôi lớn một mình trong hoàn cảnh khó khăn. Chính sự khắc nghiệt của cuộc sống đã hình thành tính cách cứng cỏi của Saddam. Vào tuổi 10, Saddam rời bỏ gia đình để đến sống với người chú Khairallah Talfah, nơi mà ông đã bắt đầu bước chân vào chính trị và kết nối với Đảng Ba’ath.
2. Con đường thăng tiến trong chính trị và Đảng Ba’ath
Saddam gia nhập Đảng Ba’ath dưới sự lãnh đạo của Michel Aflaq, một nhà sáng lập Tư tưởng Ba’athist. Tham gia vào chính trị khi còn rất trẻ, Saddam dần dần thăng tiến trong hàng ngũ của Đảng Ba’ath, đặc biệt là sau cuộc đảo chính chính trị dẫn đến việc Ahmed Hassan al-Bakr nắm quyền vào năm 1968. Saddam trở thành phó tổng thống và là một lực lượng chính không thể thiếu trong nội các. Ông đã tích cực tham gia vào các chiến dịch đàn áp chính trị đối với những nhóm đối lập bao gồm người Shi’a và người Kurd.
3. Chế độ độc tài và các cuộc chiến tranh lớn của Saddam Hussein
Saddam Hussein nổi tiếng với chế độ độc tài của ông, nơi mà việc đàn áp các đối thủ chính trị diễn ra mạnh mẽ. Ông đã lãnh đạo Iraq trong hai cuộc chiến lớn: Chiến tranh Iran-Iraq (1980-1988) và Chiến tranh vùng Vịnh (1990-1991). Chiến tranh Iran-Iraq đã dẫn đến hàng triệu người thiệt mạng và cạn kiệt nguồn lực quốc gia. Tiếp sau đó, Saddam xâm lược Kuwait, điều này đã dẫn đến việc Mỹ và đồng minh can thiệp để giải phóng Kuwait, khởi đầu cho một giai đoạn khủng hoảng và chống đối quốc tế. Chính quyền của ông cũng nổi tiếng với việc phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt trong những năm lãnh đạo của ông.
4. Di sản và ý nghĩa lịch sử của Saddam Hussein trong khu vực Trung Đông
Di sản của Saddam Hussein trong khu vực Trung Đông phức tạp và gây tranh cãi. Một mặt, ông được một số người Ả Rập coi là biểu tượng của chủ nghĩa dân tộc Ả Rập, nhưng mặt khác, sự cai trị của ông gắn liền với những cuộc thanh trừng, đàn áp và một chế độ độc tài tàn bạo. Hình ảnh của ông còn gắn liền với sự kiện lịch sử lớn khi Iraq bị xâm lược vào năm 2003 bởi một liên minh do Mỹ đứng đầu dưới sự chỉ đạo của Tổng thống George W. Bush và Thủ tướng Tony Blair. Sau khi bị lật đổ, Saddam Hussein trong phiên tòa của Chính phủ lâm thời Iraq đã bị kết án và hành quyết, đánh dấu một chương lịch sử đau thương cho Iraq và khu vực.
