Tảo hôn là gì và khi nào được công nhận là vợ chồng? Bài viết này sẽ giải đáp những câu hỏi quan trọng về tảo hôn, các hình thức xử lý hành vi tảo hôn theo luật, và điều kiện để một quan hệ hôn nhân trái pháp luật được công nhận hợp pháp. Đọc ngay để hiểu rõ hơn!
Tảo hôn là gì và quy định độ tuổi kết hôn theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014
Tảo hôn là hành vi kết hôn khi một hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật. Theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014, tảo hôn được định nghĩa là việc một bên nam chưa đủ 20 tuổi hoặc bên nữ chưa đủ 18 tuổi kết hôn. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự phát triển của thanh thiếu niên, đảm bảo các cá nhân tham gia vào quan hệ hôn nhân đều có đủ độ tuổi trưởng thành và khả năng chịu trách nhiệm.
Cụ thể, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định rằng nam giới phải đủ 20 tuổi và nữ giới phải đủ 18 tuổi mới được phép kết hôn. Nếu một trong hai bên hoặc cả hai bên chưa đạt độ tuổi này mà vẫn tiến hành kết hôn, đó là hành vi tảo hôn. Những quy định này nhằm ngăn ngừa những tác động tiêu cực của việc kết hôn sớm đối với sức khỏe và sự phát triển tâm lý của người trẻ tuổi, đồng thời bảo vệ quyền lợi của trẻ em và thanh thiếu niên trong xã hội.
Các mức xử phạt hành chính và hình sự đối với hành vi tảo hôn
Các mức xử phạt đối với hành vi tảo hôn được quy định rõ ràng trong pháp luật nhằm đảm bảo việc thực thi các quy định về độ tuổi kết hôn và bảo vệ quyền lợi của thanh thiếu niên. Theo Điều 58 của Nghị định 82/2020/NĐ-CP, hành vi tổ chức kết hôn cho người chưa đủ tuổi sẽ bị xử phạt hành chính. Cụ thể, tổ chức kết hôn cho người chưa đủ tuổi sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Nếu cá nhân hoặc tổ chức duy trì quan hệ hôn nhân trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn, mặc dù đã bị xử phạt trước đó, mức phạt tiền có thể từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Đối với những trường hợp nghiêm trọng hơn, hành vi tổ chức tảo hôn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 183 của Bộ luật Hình sự. Những cá nhân tổ chức việc kết hôn cho người chưa đến tuổi quy định, và đã bị xử phạt hành chính nhưng vẫn tiếp tục vi phạm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm. Các hình thức xử lý này nhằm răn đe và ngăn chặn các hành vi tảo hôn, đồng thời bảo vệ quyền lợi của thanh thiếu niên và đảm bảo sự tuân thủ các quy định pháp luật.
Điều kiện để tảo hôn được công nhận là quan hệ hôn nhân hợp pháp
Điều kiện để tảo hôn được công nhận là quan hệ hôn nhân hợp pháp được quy định rõ ràng trong Luật Hôn nhân và gia đình 2014. Mặc dù tảo hôn vi phạm quy định về độ tuổi kết hôn, trong một số trường hợp, nếu các bên tham gia vào quan hệ hôn nhân này đã đủ điều kiện theo pháp luật tại thời điểm Tòa án giải quyết, họ có thể được công nhận là vợ chồng hợp pháp.
Theo khoản 2 Điều 11 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, tảo hôn, dù không tuân thủ quy định pháp luật về độ tuổi kết hôn, vẫn có thể được công nhận nếu vào thời điểm Tòa án xử lý yêu cầu hủy bỏ kết hôn trái pháp luật, các bên đã đủ điều kiện kết hôn theo quy định. Điều này bao gồm việc nam phải từ đủ 20 tuổi trở lên và nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Bên cạnh đó, việc kết hôn phải được thực hiện tự nguyện, không bị mất năng lực hành vi dân sự và không thuộc các trường hợp cấm kết hôn như kết hôn giả tạo, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, hay kết hôn giữa những người có mối quan hệ thân thiết như cha mẹ nuôi và con nuôi, hoặc những người có họ trong phạm vi ba đời.
Nếu các điều kiện này được đáp ứng, quan hệ hôn nhân sẽ được công nhận từ thời điểm các bên đủ điều kiện kết hôn theo quy định pháp luật. Điều này nhằm đảm bảo rằng mặc dù việc kết hôn ban đầu không tuân thủ pháp luật, nhưng nếu các bên đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý tại thời điểm xét xử, họ có thể được công nhận là vợ chồng hợp pháp.
Quyền yêu cầu Tòa án hủy kết hôn trái pháp luật do tảo hôn
Theo quy định tại khoản 2 Điều 10 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, việc yêu cầu Tòa án hủy bỏ kết hôn trái pháp luật, bao gồm cả tảo hôn, có thể được thực hiện bởi một số cá nhân và tổ chức nhất định. Những người có quyền yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật là cha mẹ, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp của người bị tảo hôn. Các cơ quan quản lý nhà nước về gia đình và trẻ em, cùng với Hội Liên hiệp phụ nữ, cũng có quyền yêu cầu Tòa án can thiệp và xử lý các trường hợp kết hôn trái pháp luật.
Khi một trong những đối tượng này nhận thấy rằng kết hôn trái pháp luật, như tảo hôn, đã xảy ra, họ có thể nộp đơn yêu cầu Tòa án xem xét và ra quyết định hủy bỏ quan hệ hôn nhân này. Quyền yêu cầu hủy kết hôn nhằm bảo vệ quyền lợi của những người chưa đủ tuổi kết hôn và đảm bảo rằng các quy định pháp luật về hôn nhân được tuân thủ. Tòa án sẽ căn cứ vào các quy định pháp luật và thực tế để đưa ra quyết định phù hợp, nhằm bảo vệ quyền lợi của những người bị ảnh hưởng và duy trì trật tự pháp luật trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Các chủ đề liên quan: Tảo hôn , kết hôn
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
