Sức khỏe
Thủ phạm âm thầm gây đột quỵ là thiếu máu não
Trong xã hội hiện đại, đột quỵ do thiếu máu não ngày càng gia tăng, đặc biệt ở Việt Nam. Bài viết này tập trung vào nguyên nhân, triệu chứng và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp độc giả nâng cao nhận thức và bảo vệ sức khỏe não bộ một cách toàn diện.
Nguyên nhân chủ yếu gây ra đột quỵ do thiếu máu não và tần suất phổ biến của nó
Nguyên nhân chủ yếu gây ra đột quỵ do thiếu máu não là sự hình thành của cục máu đông trong các mạch máu lớn dẫn tới tắc nghẽn mạch máu não. Cụ thể, các mảng xơ vữa trong thành động mạch có thể dần dần phát triển và vỡ ra, tạo điều kiện cho các cục máu đông hình thành. Những cục máu đông này có thể di chuyển từ vị trí ban đầu đến não, gây tắc nghẽn mạch máu và làm giảm lưu lượng máu lên não. Ngoài ra, một số yếu tố như tăng huyết áp cũng có thể dẫn đến thiếu máu não, khiến cho nguy cơ đột quỵ tăng cao.
Tần suất đột quỵ do thiếu máu não ở Việt Nam là rất cao, với khoảng 200.000 trường hợp đột quỵ xảy ra mỗi năm, trong đó khoảng 85% được liên kết trực tiếp đến thiếu máu não. Đây là vấn đề sức khỏe công cộng đáng quan ngại, đặc biệt khi biểu hiện của thiếu máu não thường không rõ ràng và có thể không được nhận diện sớm. Điều này khiến cho việc phòng ngừa và điều trị kịp thời trở nên cực kỳ quan trọng, nhằm giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và tối ưu hóa chất lượng sống của bệnh nhân.
Triệu chứng không đặc trưng của thiếu máu não và nguy cơ tử vong cao nếu không điều trị kịp thời
Triệu chứng của thiếu máu não thường không đặc trưng và có thể khó nhận diện ban đầu. Bệnh nhân có thể trải qua những biểu hiện như đau đầu, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, hay nhức đầu. Ngoài ra, có thể xuất hiện những triệu chứng như suy nhược cơ thể, giảm thính lực, và thậm chí làm suy giảm khả năng nhận thức. Tuy nhiên, do các dấu hiệu này thường không rõ ràng và thường xuyên được bệnh nhân coi thường, nên thiếu máu não thường tiến triển âm thầm và có thể gây ra đột quỵ một cách bất ngờ.
Nguy cơ tử vong do thiếu máu não là rất cao nếu không được điều trị kịp thời. Khi máu không được cung cấp đầy đủ vào não, các tế bào não sẽ bị thiếu dưỡng chất và oxi, dẫn đến tổn thương và chết đi một cách nhanh chóng. Theo các chuyên gia, trong cơn đột quỵ do thiếu máu não, chỉ trong vòng một giây, có đến 32.000 tế bào não có thể chết đi vĩnh viễn. Điều này nhấn mạnh sự cấp bách của việc nhận biết sớm và điều trị hiệu quả để giảm thiểu những biến chứng nghiêm trọng và tối thiểu hóa hậu quả cho bệnh nhân.
Cơ chế hình thành cục máu đông và cách nó gây ra tắc nghẽn mạch máu não
Cơ chế hình thành cục máu đông và cách nó gây ra tắc nghẽn mạch máu não là một quá trình phức tạp liên quan đến sự hình thành và di chuyển của các cục máu đông trong hệ tuần hoàn. Thường xảy ra trong các mạch máu lớn, các mảng xơ vữa dần dần bị tổn thương và vỡ ra. Khi đó, các tiểu cầu trong máu sẽ bao bọc các mảnh vỡ này, hình thành nên các cục máu đông, hay còn gọi là huyết khối.
Những cục máu đông này có thể di chuyển từ vị trí ban đầu và lưu thông trong hệ tuần hoàn. Khi các cục máu đông này di chuyển đến và phát tác trong mạch máu não, chúng có thể gây tắc nghẽn các mạch máu nhỏ. Hiện tượng này ngăn cản dòng máu giàu dưỡng chất và oxy lên não, gây ra sự suy giảm hoặc tổn thương nghiêm trọng đến các tế bào não.
Điều này có thể dẫn đến một cơn đột quỵ, khi bộ não bị thiếu máu trong một thời gian dài. Trong khoảng thời gian này, các tế bào não sẽ bị tổn thương hoặc chết đi, gây ra các biến chứng nghiêm trọng như tàn tật vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong. Do đó, việc hiểu rõ cơ chế hình thành cục máu đông và cách nó gây ra tắc nghẽn mạch máu não là vô cùng quan trọng để phòng ngừa và điều trị các bệnh lý liên quan đến đột quỵ.
Đột quỵ xuất huyết não: nguyên nhân và hậu quả nghiêm trọng nếu không được cấp cứu kịp thời
Đột quỵ xuất huyết não là một trong những dạng phổ biến của đột quỵ, có nguy cơ nghiêm trọng nếu không được cấp cứu kịp thời. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do thành động mạch trong não suy yếu, mỏng và thiếu tính đàn hồi. Khi các thành này bị tổn thương do một số nguyên nhân như cao huyết áp, chấn thương đầu, hoặc các vấn đề liên quan đến huyết áp, chúng có thể dễ dàng vỡ ra. Khi xảy ra hiện tượng này, máu sẽ chảy vào khoang sọ, tạo thành đột quỵ xuất huyết.
Hậu quả của đột quỵ xuất huyết não rất nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Việc máu chảy vào bên trong khoang sọ sẽ dẫn đến tăng áp lực nội sọ, gây ra tình trạng phù não. Phù não là hiện tượng chất lỏng tích tụ quá mức trong khoang sọ, gây áp lực lên mô não và dẫn đến tổn thương các vùng não. Điều này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như tàn tật vĩnh viễn, giảm sức khỏe nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời.
Do đó, việc nhận biết và can thiệp sớm vào các triệu chứng của đột quỵ xuất huyết là cực kỳ quan trọng. Các biện pháp cấp cứu như giảm áp lực nội sọ, kiểm soát tình trạng phù não và phẫu thuật cấp cứu để ngăn chặn sự tiếp tục tổn thương là cần thiết để cứu sống và giảm thiểu tổn thương lâu dài cho bệnh nhân.
Các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả đối với thiếu máu não, bao gồm chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh
Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả thiếu máu não, các biện pháp chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng. Đầu tiên, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học là cực kỳ quan trọng. Nên ưu tiên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, và các loại hạt như hạt óc chó, hạt chia. Chất xơ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ bệnh lý mạch máu, từ đó giảm nguy cơ thiếu máu não.
Ngoài ra, cần hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có nhiều đường, muối và chất béo không lành mạnh như đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn. Những chất này có thể làm tăng mỡ máu và áp lực huyết áp, gây ra các vấn đề mạch máu và tăng nguy cơ đột quỵ.
Việc duy trì một lối sống lành mạnh bao gồm thường xuyên tập thể dục. Nên lập kế hoạch tập luyện ít nhất ba lần mỗi tuần và trong ít nhất 30 phút mỗi lần. Các hoạt động như bơi lội, chạy bộ, yoga hay cầu lông giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm nguy cơ thiếu máu não và các biến chứng của nó.
Ngoài ra, việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường và thận trọng trong sử dụng các chất kích thích như rượu bia cũng rất quan trọng. Điều này giúp giảm nguy cơ phát sinh đột quỵ và cải thiện chất lượng sống.
Các chủ đề liên quan: đột quỵ , thiếu máu não , phòng ngừa đột quỵ
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Kim Hằng
