Prayut Chan-o-cha, một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử chính trị Thái Lan, đã có hành trình đầy biến động từ một tướng lĩnh quân đội trở thành Thủ tướng. Với những bước ngoặt quan trọng từ sự nghiệp quân sự cho đến những quyết định chính trị gây tranh cãi, cuộc đời và sự nghiệp của ông phản ánh sự hòa quyện giữa quân sự và chính trị, góp phần định hình tương lai của đất nước.
1. Giai đoạn đầu đời và sự nghiệp quân sự của Prayut Chan-o-cha
Prayut Chan-o-cha sinh ngày 21 tháng 3 năm 1954 tại Bangkok, Thái Lan. Ông là con cả trong gia đình có bốn anh chị em, được cha là Đại tá quân đội Prapat Chan-o-cha và mẹ là giáo viên Khemphet Chan-o-cha nuôi dạy. Từ khi còn nhỏ, Prayut đã thể hiện bản lĩnh và khả năng lãnh đạo, điều này đã dẫn dắt ông đến với Học viện Quân sự Hoàng gia Chulachomklao vào năm 1976.
Trong suốt sự nghiệp quân sự, Prayut lần lượt giữ nhiều vị trí quan trọng trong Quân đội hoàng gia Thái Lan. Ông đã hoàn thành các khóa học cơ bản và nâng cao về quân sự, và vào tháng 10 năm 2010, ông được bổ nhiệm là tư lệnh quân đội. Những kinh nghiệm lúc này đã bắt đầu hình thành nền tảng cho tương lai chính trị của ông.
2. Đảo chính Thái Lan 2014: Khởi nguồn cho chính quyền quân sự
Ngày 22 tháng 5 năm 2014, Prayut Chan-o-cha cùng với quân đội đã tiến hành một cuộc đảo chính nhằm lật đổ chính phủ của nữ Thủ tướng Yingluck Shinawatra. Cuộc đảo chính này được xem là bước ngoặt quan trọng trong lịch sử chính trị Thái Lan, đánh dấu sự khởi đầu của chính quyền quân sự với việc thành lập Hội đồng Hòa bình và Trật tự Quốc gia Thái Lan (NCPO).
Sự kiện này xuất phát từ tình trạng khủng hoảng chính trị kéo dài, bắt nguồn từ một loạt những bất đồng và biểu tình chính trị trước đó. Với vai trò lãnh đạo, Prayut đã tuyên bố thiết quân luật, đồng thời đặt mình vào vị trí tối cao để duy trì trật tự và kiểm soát đất nước.
3. Nhiệm kỳ Thủ tướng và những thách thức chính trị
Vào ngày 21 tháng 8 năm 2014, Prayut chính thức được bầu làm Thủ tướng Thái Lan thông qua một quốc hội bị kiểm soát bởi quân đội. Từ đó, ông tiến hành nhiều cải cách nhưng cũng gặp phải không ít thách thức trong việc hồi sinh nền dân chủ tại Thái Lan. Triết lý của ông là duy trì quyền lực trong tay quân đội, đồng thời quản lý các vấn đề kinh tế và chính trị từ phía chính quyền quân sự.
Dù đã nỗ lực tăng cường an ninh và quản lý đất nước, nhưng dưới sự điều hành của ông, nhiều cuộc biểu tình và phản đối đã diễn ra. Đặc biệt, vào tháng 8 năm 2023, tại cuộc tổng tuyển cử, liên minh của Prayut chỉ giành được 15% số ghế, buộc ông phải rời bỏ chính trường.
Ngày 22 tháng 8 năm 2023, Prayut chính thức bàn giao quyền lực cho Srettha Thavisin, đánh dấu kết thúc một nhiệm kỳ đầy thăng trầm của mình. Hành trình từ một tướng lĩnh quân đội đến vị trí Thủ tướng đã ghi dấu ấn sâu sắc trong lịch sử chính trị Thái Lan, phản ánh sự đan xen giữa quân sự và chính trị trong việc điều hành đất nước.
