Trong bối cảnh giá điện tại Việt Nam đang gây nhiều lo ngại, việc điều chỉnh giá điện vào ngày 10/05/2025 với mức tăng 4,8% hứa hẹn sẽ có những ảnh hưởng sâu rộng đến người tiêu dùng và doanh nghiệp. Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân của sự điều chỉnh giá điện, tác động của nó tới cuộc sống hàng ngày, cũng như một cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và những giải pháp kiểm soát giá điện trong tương lai.
1. Giá điện mới và lý do điều chỉnh
Ngày 10/05/2025, giá điện chính thức tăng 4,8%, tức là giá bán lẻ điện bình quân sẽ tăng từ 2.103,11 đồng lên 2.204,07 đồng một kWh, chưa bao gồm thuế VAT. Điều chỉnh này được thực hiện theo Nghị định 72, quy định rằng giá điện sẽ được điều chỉnh mỗi ba tháng nếu chi phí đầu vào tăng từ 2% trở lên. Sự gia tăng này chủ yếu xuất phát từ chi phí sản xuất điện tăng cao, cùng với áp lực tài chính do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vẫn còn chịu lỗ lũy kế trong nhiều năm.
2. Tác động của việc tăng giá điện đối với người tiêu dùng
Sự gia tăng giá điện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng. Mức tăng 4,8% đồng nghĩa với việc chi phí sử dụng điện hàng tháng của các hộ gia đình sẽ cao hơn. Đối với doanh nghiệp, điều này cũng có thể gia tăng chi phí sản xuất, từ đó có thể dẫn đến việc tăng giá thành sản phẩm dịch vụ. Điều này đã thúc đẩy nhiều người tiêu dùng bày tỏ quan ngại về ảnh hưởng của tăng giá điện lên tài chính cá nhân của họ.
3. Phân tích chi phí sản xuất điện của EVN
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, tổng chi phí sản xuất điện của EVN trong năm 2025 dự kiến đạt hơn 528.600 tỷ đồng. Mức chi phí này cho thấy giá sản xuất điện bình quân là 2.088,9 đồng một kWh, tăng 2,79% so với năm 2024. Các yếu tố như giá nguyên liệu đầu vào, hao phí trong quá trình sản xuất và bảo trì thiết bị đều góp phần làm tăng chi phí này.
4. Mối quan hệ giữa giá điện và doanh thu của Tập đoàn Điện lực
Doanh thu từ bán điện thương phẩm của EVN trong năm 2025 ước tính đạt 494.359 tỷ đồng, với giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện là 1.953,57 đồng một kWh. Sự chênh lệch giữa doanh thu và chi phí sản xuất ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của tập đoàn. Nếu tình trạng lỗ lũy kế không được giải quyết, EVN sẽ khó khăn trong việc duy trì các dịch vụ hiện tại.
5. Nghị định 72 và quy trình điều chỉnh giá điện
Nghị định 72 quy định rõ về quy trình điều chỉnh giá điện và các điều kiện cần thiết để thực hiện điều chỉnh. Theo nghị định, giá điện sẽ chỉ thay đổi nếu chi phí đầu vào tăng từ 2% trở lên. Điều này đảm bảo rằng sự điều chỉnh giá điện diễn ra dựa trên cơ sở hợp lý, không tự phát và giúp ổn định thị trường điện.
6. Tình hình lỗ lũy kế của EVN và ảnh hưởng đến giá điện
Tập đoàn Điện lực Việt Nam hiện đang phải đối mặt với khoản lỗ lũy kế đáng kể. Năm 2025, EVN vẫn đang phải gánh lỗ từ các năm trước đó, đặc biệt là khoảng lỗ tổng cộng hơn 70.000 tỷ đồng từ hoạt động sản xuất điện. Điều này là một trong những lý do chính khiến giá điện cần được điều chỉnh để đảm bảo tình hình tài chính của EVN được cải thiện.
7. Kỳ vọng về lợi nhuận và chi phí trong tương lai
Các chuyên gia dự đoán rằng việc tăng giá điện có thể giúp EVN tăng cường lợi nhuận trong tương lai, tuy nhiên điều này còn phụ thuộc vào cách thức quản lý chi phí và kiểm soát tình hình sản xuất. Trong bối cảnh giá đầu vào của nguyên liệu có thể tiếp tục dao động, kỳ vọng về mức lợi tức từ sản xuất điện cần được xem xét cẩn thận.
8. Những biện pháp khác của Bộ Công Thương để kiểm soát giá điện
Bộ Công Thương đang liên tục rà soát và cải tiến các biện pháp kiểm soát giá điện. Các chính sách nhằm hiệu quả hóa hoạt động sản xuất điện, giảm thiểu hao phí và gia tăng nguồn thu từ thương phẩm cũng được đặc biệt chú trọng. Những biện pháp này không chỉ đảm bảo sự ổn định về giá điện mà còn thúc đẩy tăng trưởng dài hạn cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
9. Phản ứng của thị trường và người tiêu dùng
Người tiêu dùng đã có nhiều phản ứng quan tâm về việc tăng giá điện. Nhiều người lo ngại rằng mức tăng này sẽ đẩy chi phí sinh hoạt lên cao, ảnh hưởng đến ngân sách gia đình. Các doanh nghiệp cũng đang tìm cách thích ứng với sự thay đổi này để bù đắp cho chi phí sản xuất gia tăng.
10. Kết luận: Điểm nhìn dài hạn về giá điện tại Việt Nam
Tăng giá điện là một trong những vấn đề nóng hổi tại Việt Nam hiện nay. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến Tập đoàn Điện lực Việt Nam mà còn đến cả hàng triệu người tiêu dùng. Với tình hình lỗ lũy kế còn cao, cùng với các thay đổi về chi phí tự động, việc điều chỉnh giá điện được coi là cần thiết. Tuy vậy, người tiêu dùng cần được đảm bảo tính minh bạch và ổn định trong chính sách giá điện trong tương lai.
